Bu makalede
ADX indikatörü, 1970’lerde J. Welles Wilder tarafından geliştirilen bir teknik analiz aracıdır. Bu gösterge, yıllar boyunca en faydalı ve en çok kullanılan alım satım araçlarından biri olmayı sürdürür. Bu yazı, ADX indikatörünün ne olduğunu ve hisse ya da kripto alım satımında sana nasıl yardımcı olacağını açıklar.
Average Directional Index (ADX), J. Welles Wilder tarafından geliştirilen bir teknik analiz göstergesidir. Bu gösterge, yönü ne olursa olsun bir trendin gücünü ölçer. 0 ile 100 arasında hareket eder. Değer yükseldikçe trend daha güçlü olur.ADX İndikatörü Özeti
ADX İndikatörü Avantajları ve Dezavantajalrı
ADX indikatörü avantajları ADX indikatörü dezavantajları
ADX İndikatörü Hakkında Önemli Notlar
ADX İndikatörü Nedir
Average Directional Index yani ADX indikatörü, yatırımcıların tüm varlık türlerinde ve zaman dilimlerinde sıkça kullandığı popüler bir teknik analiz aracıdır.
ADX indikatörü, bir trendin yönünü değil, yalnızca gücünü ölçer. Bu özellik, yatırımcıya trendin yavaşlayıp yavaşlamadığını erken fark etme fırsatı sunar.
Böylece pozisyonu kapamak için uygun an belirlenebilir. Öte yandan, trendin yukarı ya da aşağı yönlü hız kazandığı durumlarda da en iyi meme coinler için fırsat yakalanabilir.
Gösterge 0 ile 100 arasında değer alır.
- 20’nin altı zayıf ya da olmayan trende işaret eder
- 20–40 arası gelişen ya da orta düzeyde trendi gösterir
- 40 üzeri güçlü trend anlamına gelir
Aşağıdaki örnek grafikte ADX değerinin, yükselen bir trendin ve düşen bir trendin güçlenmesiyle birlikte arttığı görülür.
Grafikte 1 ve 2 numaralı bölgelerde, ADX düşüş trendinin gücünü açıkça ortaya koyar. Burada unutulmamalıdır ki ADX yönsüz bir göstergedir. Yani artış, hem düşüş hem de yükseliş trendinin güçlendiğini gösterebilir.
Bu noktada yatırımcı, düşüş gücünü fark ederek kısa (short) pozisyon açabilir. Ardından ADX eğimi düşmeye başladığında pozisyonunu kapatarak riski azaltabilir.
ADX indikatörü ayrıca yatay veya sıkışık piyasaları da belirlemede başarılıdır. Grafik üzerinde 3, 5 ve 7 numaralı bölgelerde, ADX düşük kalır ve yatay seyir sürer. Bu tarz bölgeler istatistiksel olarak yatırımcıların en çok kayıp yaşadığı alanlardır.
6 numaralı bölgede ise ADX, baktığınız vadeye göre güçlü bir yükseliş trendinin başladığını net bir şekilde gösterir. Örneğin, uzun vadede 1000x yapacak coinleri bulmanıza bile yardımcı olur.
Fakat her gösterge gibi, ADX indikatörü de kusursuz değildir. Bazen yanlış sinyaller üretir.
Örneğin, bir yatırımcı ADX’e göre pozisyon kapatmak isterse, kırmızı okun gösterdiği bölgede ADX düşen bir eğim gösterir. Ancak mum grafiğinde fiyat güçlü bir şekilde yükselmeye devam eder.
Sağdaki iki gri kutu ise ADX’in 40 altında kalmasına rağmen fiyatın sert hareketler gösterdiği alanlardır.
Bu nedenle yatırımcı yalnızca ADX verisine bağlı kalmamalı, farklı göstergeleri ve verileri de birlikte kullanmalıdır.
ADX İndikatörü Tarihi
Welles Wilder Jr., teknik analiz dünyasının öncülerinden biri olarak kabul edilir. Directional Movement Index (DMI), Relative Strength Index (RSI), Average True Range (ATR), Parabolic SAR ve ADX indikatörü gibi birçok önemli aracı geliştirir.
Wilder, makine mühendisi olarak başladığı kariyerine emtia yatırımcısı olarak devam eder. 1978 yılında, fiyat yönünden bağımsız olarak trend gücünü ölçebilecek güvenilir bir yöntem geliştirme ihtiyacını fark eder. Bu ihtiyaç doğrultusunda ADX indikatörünü tasarlar.
Gösterge, özellikle vadeli işlemler gibi oynak piyasalarda işlem yapan yatırımcılar için kısa sürede popüler hale gelir.
Zamanla ADX’in kullanım alanı genişler. Sadece emtia piyasasında değil, hisse senedi, döviz ve kripto para gibi birçok farklı piyasada da temel analiz araçlarından biri olur.
ADX Değerleri Nasıl Okunur? Anlamanın Püf Noktaları
ADX değerleri, trendin gücü hakkında net bilgi sunar.
- 20’nin altındaki seviyeler, zayıf trend ya da yatay piyasa anlamına gelir
- 20–25 arası, yeni oluşan trendleri işaret eder
- 25–50 arası, güçlü trendleri gösterir
- 50 üzeri, çok güçlü bir trendin varlığını ortaya koyar
- 70’in üzerindeki değerler ise aşırı güçlü trendleri ifade eder
Bu değer aralıkları, yatırımcıya piyasanın trendde mi yoksa yönsüz mü olduğunu ayırt etme imkânı tanır. Böylece işlem kararları daha bilinçli şekilde alınır.
ADX İndikatörü Nasıl Kullanılır
Yatırımcılar, Average Directional Index’i daha etkili kullanmak için bazı temel stratejilere başvurur:
Trend Gücü Onayı: ADX 25’in üzerine çıktığında güçlü ve işlem yapılabilir bir trend olduğunu gösterir. Pozisyon açmadan önce bu değer aralığına dikkat edilmelidir.
Yatay ve Trend Piyasayı Ayırt Etmek: ADX 20’nin altındaki değerler piyasada yön olmadığını, yani yatay seyrettiğini gösterir. 25’in üzerine çıkarsa, yeni bir trendin başladığı anlaşılır.
Yataya yakın piyasalar yatırımcılar için risklidir çünkü kayıplar genellikle bu bölgelerde yoğunlaşır.
Giriş ve Çıkış Sinyalleri: ADX 25’in üzerine çıktığında pozisyona girilebilir. Ancak ADX 50’nin altına düştüğünde, karı korumak adına çıkış düşünülmelidir.
Yön Göstergeleri ile Birlikte Kullanım:
- +DI, -DI çizgisini yukarıdan keserse ve ADX 25’in üzerindeyse bu yükseliş sinyalidir
- -DI, +DI çizgisini yukarıdan keserse ve ADX 25’in üzerindeyse bu düşüş sinyalidir
Kırılım Onayı: ADX 25’in üzerine doğru yükseliyorsa, bu fiyat kırılımının güçlü olduğunu teyit eder.
Bu stratejiler, ADX indikatörünü farklı piyasalarda ve zaman dilimlerinde uygulamak için sağlam bir temel oluşturur.
ADX İndikatörü İle Birlikte Kullanılan En Etkili Teknik Göstergeler
ADX indikatörü, bir trendin gücünü ölçer ama yön ya da dönüş noktaları hakkında tek başına yeterli bilgi vermez. Bu yüzden, daha sağlam kararlar almak için diğer göstergelerle birlikte kullanılması önerilir. Aşağıda en sık kullanılan kombinasyonları ve nedenlerini bulabilirsin.
RSI (Göreli Güç Endeksi) ile ADX kombinasyonu
RSI ne işe yarar?
RSI, piyasada bir varlığın aşırı alım ya da aşırı satım bölgesinde olup olmadığını gösterir. 70 üzeri aşırı alım, 30 altı aşırı satım sinyali verir.
Neden ADX ile birlikte kullanılmalı?
ADX trendin güçlü olduğunu söyler ama yön belirtmez. RSI ise bu yön hakkında tahminde bulunur. Bu ikili birlikte kullanıldığında, trendin hem gücü hem de olası dönüş noktaları analiz edilebilir.
Kullanım örneği:
- ADX > 25 + RSI > 70 → Güçlü ama aşırı alımda bir piyasa → Potansiyel düşüş
- ADX > 25 + RSI < 30 → Güçlü ama aşırı satımda bir piyasa → Potansiyel yükseliş
MACD (Hareketli Ortalama Yakınsama Iraksama) ile ADX kombinasyonu
MACD ne işe yarar?
MACD, iki hareketli ortalama arasındaki ilişkiyi ölçerek trend dönüşlerini tespit eder. Keskin geçişler, yön değişikliği sinyali verir.
Neden ADX ile birlikte kullanılmalı?
ADX trendin gücünü gösterir, MACD ise dönüşleri işaret eder. İki gösterge birlikte kullanıldığında hem trendin devamı hem de dönüş anları daha net anlaşılır.
Kullanım örneği:
- ADX > 25 + MACD yukarı kesişim → Yeni yükseliş trendi
- ADX < 20 + MACD düz seyir → Piyasadan uzak durulmalı
Bollinger Bantları ile ADX kombinasyonu
Bollinger ne işe yarar?
Bollinger Bands, fiyatın belirli bir standart sapma içinde ne kadar oynadığını ölçer. Bantların dışına çıkmak, aşırı hareket sinyali olarak kabul edilir.
Neden ADX ile birlikte kullanılmalı?
ADX, trendin güçlü olup olmadığını onaylar. Bollinger ise fiyatın bu trend içinde patlayıcı bir hareket yapıp yapmadığını gösterir. Breakout stratejileri için mükemmel bir ikilidir.
Kullanım örneği:
- ADX > 25 + fiyat üst bandı kırarsa → Yukarı yönlü breakout
- ADX < 20 + fiyat bant içinde yatay → Volatilite düşük, işlem yapılmamalı
ADX İle Gösterge Kombinasyonları Tablosu
| GÖSTERGE | NEYİ GÖSTERİR? | ADX İLE NEDEN UYUMLU? | STRATEJİ ÖRNEĞİ |
| RSI | Aşırı alım/satım bölgelerini gösterir | Trendin yönünü tahmin etmede etkilidir | ADX > 25 + RSI > 70 → Satış fırsatı |
| MACD | Trend dönüşlerini ve momentumu analiz eder | Dönüş ve kırılım sinyallerini verir | ADX > 25 + MACD kesişimi → Yeni trend girişi |
| Bollinger Bands | Fiyatın volatilite sınırları içinde kalıp kalmadığını gösterir | Patlama hareketleri ve breakout onayı sağlar | ADX > 25 + üst band kırılımı → Güçlü breakout |
Sonuç
ADX indikatörü, J. Welles Wilder tarafından geliştirilen ve trend gücünü ölçen bir teknik analiz aracıdır. 0–100 arası değer alır, 25 üzeri güçlü trendleri gösterir. RSI, MACD ve Bollinger Bands gibi göstergelerle birlikte kullanıldığında daha isabetli sinyaller verir.
Bu indikatör, teknik analizde sık kullanılan ve önemli bir araçtır. Hem güçlü trendleri hem de trendin olmadığı durumları ölçerek, yatırımcılara alım ve satım kararlarında yol gösterir.
0 ile 100 arasında değişen değer aralığıyla, trend gücünü belirler. Yön göstermese de, bu özelliği sayesinde hem geleneksel piyasalarda hem de kripto piyasasında birçok yatırımcının analiz araçları arasında yerini alır.
İlgini çekebilir:
Kaynaklar:
- “ADX Indicator.” FBS, https://fbs.eu/en/analytics/guidebooks/ADX-indicator-45
- “Average Directional Movement Index.” Wikipedia, https://en.wikipedia.org/wiki/Average_directional_movement_index
FAQs
ADX indikatörü neyi ölçer ve nasıl kullanılır?
ADX indikatörü, bir trendin gücünü ölçen teknik bir göstergedir. Değeri 0 ile 100 arasında değişir. Değer yükseldikçe, trendin gücü artar. Yatırımcılar bu göstergeyi, trendin ne kadar kuvvetli olduğunu anlamak için kullanır. Bu bilgi, başarılı işlem stratejileri kurmak açısından oldukça kritiktir.
ADX hangi hesaplama yöntemlerine dayanır?
ADX, Directional Movement Index (DMI) sistemi ile hesaplanır. DMI, +DI ve -DI olmak üzere iki çizgiden oluşur. Bu çizgiler, son günlerdeki en yüksek ve en düşük fiyatlara göre belirlenir. ADX değeri, bu iki çizgi arasındaki farkın yumuşatılmasıyla hesaplanır. Böylece yön fark etmeksizin trendin gücü belirlenmiş olur.
hangi ADX değerleri güçlü trendleri işaret eder?
25 ve üzeri: Güçlü ve işlem yapılabilir trend
25–50 arası: Trend takip stratejileri için idealdir
50–75 arası: Çok güçlü bir trendin varlığına işaret eder
75 üzeri: Aşırı güçlü trendi gösterir
20 altı: Zayıf veya olmayan trendi belirtir
Bu değerler, piyasadaki hareketliliği anlamak ve doğru pozisyon almak için yol gösterir.
ADX indikatörü işlem stratejilerine nasıl entegre edilir?
ADX, trend gücünü değerlendirmek için kullanılır. Eğer ADX 25’in üzerindeyse, yatırımcı trend yönünde işlem yapabilir. Ancak ADX 20’nin altındaysa, piyasa yönsüzdür. Bu durumda, RSI veya Parabolic SAR gibi farklı göstergelerle alternatif stratejiler kullanılmalıdır.
Yani ADX sayesinde trend takip mi, yoksa yatay piyasa stratejisi mi uygulanacağına karar verilebilir. Bu sayede işlemlerde belirsizlik azalır ve daha net hamleler yapılır.
Neden 99Bitcoins'e güvenebilirsiniz?
2013 yılında kurulan 99Bitcoins ekibi, Bitcoin'in ilk günlerinden beri kripto uzmanlarıdır.
Haftalık Araştırma
50+Uzman Katılımcılar
Aylık Okuyucular
2000+İncelenen Kripto Projeleri
