Ethereum Nedir ve Nasıl Çalışır? Bilmeniz Gerekenler
Gerçeklere dayalı doğruluk, alaka düzeyi ve tarafsızlık üzerine yoğunlaşıyoruz; bunu editöryal politikamız ile sağlıyoruz. İçeriğimiz, sektördeki en iyi kripto uzmanları tarafından hazırlanır. Her yazı, içeriğimizin en yüksek standartlara ulaşmasını sağlamak için deneyimli editörlerimiz tarafından ayrıntılı bir incelemeden geçirilir. Bu sayede, kripto, finans ve gelişen teknolojilerle ilgili yıllara dayanan deneyime sahip kripto uzmanlarımızdan gerçek ve ayrıntılı kripto incelemeleri sunabiliyoruz. Kripto varlık test ve inceleme sürecimiz hakkında daha fazla bilgi edinin.
Ethereum nedir sorusu, blockchain teknolojisiyle ilgilenen herkesin aklına gelen ilk sorulardan biridir. Merkezi olmayan bir yapı ve akıllı sözleşme desteğiyle Ethereum, yalnızca bir kripto para birimi değildir. Aynı zamanda geliştiricilere ve kullanıcılarına sınırsız olanaklar sunan bir ekosistemdir.
Blockchain teknolojisi denildiğinde akla ilk olarak Bitcoin gelse de, Ethereum bu alandaki yenilikçiliğin öncüsü olarak dikkat çekiyor. Akıllı sözleşmeler ve merkeziyetsiz uygulamalar (dApps) için devrim niteliğinde bir altyapı sunan Ethereum, dijital dünyanın kurallarını yeniden yazıyor.
Bu yazımızda Ethereum nedir, Ethereum nasıl alınır, Ethereum hangi ülkeye ait, Ethereum mantığı nedir gibi sorunların cevaplarını sizlere sunacağız. Eğer blockchain teknolojisinin sunduğu sonsuz olanaklara dair bir yolculuğa çıkmaya hazırsanız, doğru yerdesiniz. Haydi başlayalım!
Okumayı sevmiyor musunuz? Bunun yerine videoumuzu izleyebilirsiniz
Ethereum Nedir: Özet
Ethereum mantığı nedir? Ethereum; temelinde akıllı sözleşme işlevselliği sunan, merkezi olmayan ve açık kaynaklı bir blockchain ağıdır. Basit bir ifadeyle, herkesin kullanabileceği küresel bir süper bilgisayar olarak işlev görür.
Bitcoin yalnızca bir dijital para birimi olarak tasarlanmıştır. Ethereum, geliştiricilere kendi kendini yürüten sözleşmeler (akıllı sözleşmeler) ve merkezi olmayan uygulamalar (dApplar) oluşturma ve çalıştırma imkânı tanır.
Ethereumun rol aldığı bu süreçte kesinti, dolandırıcılık ya da üçüncü taraf müdahalesi söz konusu olmaz. Bitcoin bir hesap makinesi gibi düşünülebilir. Belirli görevler için etkileyici bir araç.
Ethereum, uygulamalarla dolu bir akıllı telefon gibi sonsuz potansiyel sunar. Ethereum yalnızca değer taşımakla kalmaz. Akıllı sözleşmeler, merkezi olmayan uygulamalar ve daha fazlası sayesinde değer yaratır.
Bitcoin ve Ethereum Nedir – Karşılaştırma
Kripto dünyasının devleri söz konusu olduğunda Bitcoin ve Ethereum tartışmasız liderlerdir. Her biri farklı nedenlerle ön plandadır.
Bitcoin, dijital altın olarak düşünülebilir. Orijinal, öncü ve her şeyin başladığı nokta. Ethereum, dijital bir İsviçre çakısına benzer. Çok yönlü, yenilikçi ve pek çok aracı bir arada sunan bir platformdur.
Bitcoin Mantığı Nedir: Dijital Altın
Bitcoin, 2008 finansal krizinin ardından gizemli Satoshi Nakamoto tarafından hayata geçirildi. Amacı oldukça nettir. Geleneksel finans sistemlerinin, hükümet kontrolünün ötesinde merkezi olmayan bir dijital para birimi olarak işlev görmektir.
Bitcoin kıt bir kaynaktır. Yalnızca 21 milyon adetle sınırlıdır. Sınırlı arz, güçlü güvenlik protokolleri ve merkeziyetsiz yapısı ile birleşir. Bu durum Bitcoin’i çağımızın dijital altını haline getirmiştir.
Bitcoin değer saklama aracı olarak kullanılır. Aynı zamanda enflasyona karşı bir koruma mekanizması ve finansal bağımsızlığın bir simgesidir.
Ethereum Mantığı Nedir: Dünya Bilgisayarı
Bitcoin bir dijital para birimidir. Ethereum ise geliştiricilerin akıllı sözleşmeler ve merkezi olmayan uygulamalar (dApplar) oluşturup çalıştırmasına olanak tanıyan merkeziyetsiz bir blockchaindir.
Ethereum’un en belirgin özelliği esnekliğidir. Akıllı sözleşmeler, doğrudan blockchaine kodlanmış kendi kendini yürüten anlaşmalardır. Bu sözleşmeler, aracı ihtiyacını ortadan kaldırarak maliyetleri düşürür ve verimliliği artırır.
Ethereum, merkezi olmayan finans (DeFi) platformlarının geliştirilmesine olanak tanır. Benzersiz tokenler (NFT’ler) Ethereum üzerinde üretilebilir.
İlk token teklifleri (ICO’lar) Ethereum platformunda başlatılabilir. Bu özellikler, Ethereum’u merkeziyetsiz geleceğin motoru haline getirir.
Temel Farklılıklar
- Amaç ve Kullanım Alanı: Bitcoin nedir ? Bitcoin’in temel kullanım alanı, bir değer saklama aracı ve bir değişim aracı olmaktır. Dijital bir para birimi olarak işlev görür. Ethereum, merkezi olmayan uygulamalar (dApplar) için bir platformdur. Ether (ETH) Ethereum’un yerel kripto para birimidir. Ancak Ethereum’un ana işlevi akıllı sözleşmeleri ve dAppları kolaylaştırmaktır.
- Konsensüs Mekanizması: Bitcoin, ağı güvence altına almak için yoğun işlem gücü gerektirir. Proof of Work (PoW) mekanizmasını kullanır. Ethereum ise, Ethereum 2.0 ile birlikte daha enerji verimli ve ölçeklenebilir olmayı hedefler. Proof of Stake (PoS) mekanizmasına geçiş yapmıştır.
- Arz: Bitcoin’in arzı 21 milyon coin ile sınırlıdır. Bu da kıtlık değerini artırır. Ethereum’da ise sınırlı bir arz bulunmaz. Ancak EIP-1559 gibi güncellemelerle Ethereum’un para politikası daha deflasyonist bir yapıya evrilmektedir.
- Gelişim ve Yenilik: Bitcoin’in gelişimi temkinli ve muhafazakâr bir şekilde ilerleyerek güvenlik ve istikrara odaklanır. Ethereum, yeni özellikler ve iyileştirmeler entegre etmek için hızlı ve yenilikçi bir gelişim süreci izler.
Sonuç Olarak
Bitcoin ve Ethereum’u karşılaştırmak, elma ile portakalı kıyaslamak gibidir. Her ikisi de meyve, ancak temelde farklıdır.
Bitcoin, finansal özgürlüğü ve geleneksel finans sisteminin eksikliklerine karşı bir koruma aracını temsil eder. Ethereum nedir sorusuna verilecek en temel cevap, merkeziyetsiz uygulamalar geliştirmek için tasarlanmış bir blockchain platformudur.
Birlikte, kripto para devriminin belkemiğini oluştururlar. Dijital dünyamızı yeniden şekillendirmede benzersiz ve hayati roller üstlenirler.
Bitcoin’i bir değer saklama aracı olarak görenler için Bitcoin önemli bir projedir. Ethereum’un sunduğu merkeziyetsiz uygulamalardan heyecan duyanlar için Ethereum benzersizdir.
Her iki proje de kalıcıdır. Gelecekte önemli roller üstlenecektir. Finans ve teknolojinin yeni çağında öncü bir rol oynamaya devam edecekler.
Ethereum Hangi Ülkeye Aittir ?
Ethereum, Vitalik Buterin’in vizyonuyla ortaya çıkan bir projedir. Ethereum’un hangi ülke tarafından çıkarıldığı belli değildir.
Charles Hoskinson ve Gavin Wood da başlangıçta Ethereum’un gelişiminde yer aldı. Ancak, yaratıcı farklılıklar nedeniyle yollarını ayırdılar. Hoskinson, Cardano’yu, Wood ise Polkadot’u geliştirdi.
Ethereum, merkezi olmayan programlar (dApplar) oluşturmak için bir “kendin yap” (DIY) platformudur. Kimsenin kontrol edemeyeceği bir merkeziyetsiz program geliştirmek mümkün.
Bunun için Ethereum’un programlama dili Solidity’i öğrenmelisiniz. Solidity ile programlama yaparak merkeziyetsiz uygulamalar oluşturabilirsiniz.
Ethereum platformu, binlerce bağımsız bilgisayar tarafından çalıştırılır. Bu da onun tamamen merkeziyetsiz olduğu anlamına gelir.
Bir program Ethereum ağına yüklendiğinde bu bilgisayarlar, düğümler (nodes) olarak bilinir. Programın yazıldığı şekilde çalıştırılmasını sağlar.
Birçok kişi internetin merkeziyetsiz olduğunu düşünür. Herkesin kendi sitesini kurabilmesi teoride mümkündür. Ancak pratikte durum farklıdır.
Amazon, Google, Facebook ve Netflix gibi devler interneti büyük ölçüde kontrol eder. Web üzerindeki pek çok etkinlik aracı veya üçüncü taraf olmadan gerçekleşmez.
Bitcoin’in dijital merkeziyetsizlik konseptini tanıtmasıyla yeni fırsatlar doğdu. Artık kullanıcıların merkezi üçüncü taraflara ihtiyaç duymadan doğrudan bağlanabileceği bir interneti hayal edebiliriz.
İnsanlar sabit disk alanlarını doğrudan kiralayarak Dropbox’ı gereksiz hale getirebilir. Sürücüler hizmetlerini doğrudan yolculara sunarak Uber’i aradan çıkarabilir. İnsanlar kripto paralarını doğrudan birbirlerinden alıp satabilir. Borsa gibi aracıları ortadan kaldırabilir.
Ethereum Nasıl Çalışır ? Akıllı Sözleşmeler
Peki, şimdi Ethereum nedir sorusunun cevabını biliyoruz. Ancak bu işi nasıl yaptığından henüz bahsetmedik. Ethereum nasıl çalışır şimdi de bunu inceleyelim.
Ethereum’un programlama dili olan Solidity’dir. Bu dil merkeziyetsiz uygulamaların (dappların) çalışmasını sağlayan akıllı sözleşmeler yazmak için kullanılır. Bunu şöyle açıklayalım.
Gerçek hayatta bir sözleşme sadece bir dizi eğer ve o zaman koşulundan oluşur. Yani belirli şartlar ve bu şartlar yerine getirildiğinde gerçekleşecek eylemlerden. Örneğin, eğer her ayın 1’inde ev sahibime 1.500 dolar ödersem, o zaman dairenin kullanım hakkını elde ederim.
Ethereum üzerindeki akıllı sözleşmeler tam olarak bu şekilde çalışır. Ethereum geliştiricileri, programlarının veya dapplarının koşullarını yazar. Ardından Ethereum ağı bu koşulları yerine getirir.
Bunlara akıllı sözleşmeler denir. Çünkü bir sözleşmenin tüm yönleriyle ilgilenirler. Uygulanması, yönetimi, performansı ve ödemesi.
Örneğin, kirayı ödemek için kullanılan bir akıllı sözleşmem olduğunu düşünelim. Bu durumda, ev sahibimin aktif olarak benden parayı tahsil etmesine gerek yoktur.
Sözleşme, paranın gönderilip gönderilmediğini bilir. Eğer ödeme yapılmışsa, dairenin kapısını açabilirim. Eğer ödeme yapılmazsa, girişim engellenir.
Akıllı sözleşmelerin bazı dezavantajları da vardır. Daha önceki örneğe dönelim. Ödeme yapmayan bir kiracıyı tahliye etmek yerine, bir akıllı sözleşme, ödeme yapmayan kiracının dairesine erişimini engeller.
Gerçek anlamda zeki bir sözleşme ise diğer faktörleri de göz önünde bulundurur. Örneğin, istisnai durumlar ya da sözleşmenin yazılma amacı gibi unsurları dikkate alabilir. Gerektiğinde istisnalar yapabilir. Başka bir deyişle, gerçekten iyi bir hâkim gibi davranır.
Ethereum bağlamında kullanılan akıllı sözleşmeler aslında zeki değildir. Aksine, kurallara katı bir şekilde bağlıdır. Hiçbir şekilde esneklik göstermez. Gerçek dünyadaki sözleşmelerde olduğu gibi, yasanın ruhunu ya da ikincil koşulları dikkate almaz.
Bir akıllı sözleşme Ethereum ağına yüklendikten sonra, orijinal yazarı tarafından bile düzenlenemez ya da düzeltilemez. Bu durum onun değiştirilemez olduğu anlamına gelir.
Akıllı sözleşmeyi değiştirmek oldukça zordur. Bunun için Ethereum ağına katılan tüm nodeleri ikna etmek gerekir. Bu durum neredeyse imkânsızdır.
Ethereum’un karmaşık sözleşmeler oluşturma yeteneği bazı sorunlara yol açabilir. Karmaşık sözleşmeleri güvence altına almak oldukça zordur.
Sözleşme karmaşıklaştıkça uygulanması da zorlaşır. Yorumlanabilir alanlar artar. Beklenmedik durumlar ortaya çıkabilir. Bu nedenle, daha fazla madde eklemek gerekebilir.
Akıllı sözleşmelerde güvenlik her ayrıntının doğru ele alınmasını gerektirir. Sözleşme, yazıldığı şekilde çalışmalıdır. Yalnızca yazarının niyet ettiği işlemleri gerçekleştirebilir.
Ethereum, kod yasadır fikriyle piyasaya sürüldü. Yani Ethereum üzerindeki bir sözleşme nihai otoritedir. Kimse bu sözleşmenin hükümlerini geçersiz kılamaz. Bu anlayış, DAO olayının yaşanmasıyla birlikte büyük bir darbe aldı.
DAO – Akıllı Sözleşmelerin Hatalı Çalışması Durumu
DAO, “decentralized autonomous organization” (merkeziyetsiz otonom organizasyon) anlamına gelir. Token sahiplerinin bir projenin yönetimine ve karar alma süreçlerine katılabildiği bir yapı olarak tanımlanabilir.
DAO kavramını da anlamak önemlidir. Çünkü DAO’lar genellikle Ethereum üzerinde inşa edilen projelerdir.
DAO bir şirkette hisse sahibi olup oy hakkına sahip olmaya benzer. DAO’larda kararlar, topluluk tarafından merkeziyetsiz bir şekilde alınır.
2016 yılında The DAO, DAO projesinin gerçek adıydı. 11.000’den fazla yatırımcıdan Ethereum’un yerel kripto para birimi olan ether (ETH) ile 150 milyon dolar toplamayı başardı.
Her şey kulağa harika gelse de kod yeterince güvenli değildi. Ağdaki bazı katılımcılar, The DAO’nun fonlarını boşaltmanın bir yolunu buldu.
Bu noktada, The DAO’dan 50 milyon dolar değerinde ether çeken kişinin bir hacker olduğunu söyleyebilirsiniz. Bazıları ise, bunun yalnızca The DAO’nun akıllı sözleşmesindeki açıkları değerlendiren biri olduğunu savunabilir.
Bu durum, bir avukatın yasalardaki boşlukları kullanmasına benzer. Avukat, müvekkili için avantaj sağlayabilir.
Sonrasında Ethereum topluluğu, artık kod yasadır ilkesine bağlı kalmama kararı aldı.The DAO’ya yatırılan tüm parayı geri çevirmek için Ethereum protokol kurallarını değiştirdi.
Başka bir deyişle, sözleşme yazarları ve yatırımcılar bir hata yapmıştı. Ethereum’un geliştiricileri ve kurucuları bu durumu düzeltmek için müdahale etti.
Bu hamleye karşı çıkan küçük bir azınlık, hard fork öncesindeki orijinal Ethereum blockchainde kalmayı tercih etti. Böylece bugün “Ethereum Classic” olarak bilinen zincir ortaya çıktı. (Bu aslında orijinal Ethereum’dur.)
The Merge: Ethereum’un Geçişi – Proof of Work’tan Proof of Stake’e
Ethereum, “The Merge” adı verilen büyük bir dönüşümden geçti. Bu kritik yükseltme, ağın Proof of Work (PoW) mekanizmasından Proof of Stake (PoS) sistemine geçişini sağladı.
Başlangıçta Ether, PoW ile madencilik yoluyla üretiliyordu. Bu süreçte, işlemleri doğrulamak ve ağı güvence altına almak için karmaşık matematiksel problemler çözülüyordu. Bu da büyük miktarda enerji tüketimine neden oluyordu.
Ancak “The Merge” ile Ethereum, PoS sistemine geçerek ağın işleyişini kökten değiştirdi. PoS, madencilere değil, Etherlerini teminat olarak kilitleyen doğrulayıcılara dayanır.
Doğrulayıcılar, sahip oldukları ve teminat olarak yatırmaya hazır oldukları Ether miktarına göre seçilerek yeni bloklar oluşturur. İşlemleri doğrular ve yeni ETH üretir.
Bu geçiş, genellikle Ethereum 2.0 olarak adlandırılan daha geniş bir yol haritasının parçasıdır. Ethereum 2.0, ağın ölçeklenebilirliğini, güvenliğini ve sürdürülebilirliğini artırmayı hedefler.
PoS sisteminin en önemli avantajlarından biri, enerji verimliliğidir. Ethereum’un enerji tüketimi PoW’a kıyasla %99 oranında azalmıştır.
PoW’un aksine PoS, büyük miktarda hesaplama gücü ve enerji gerektirir. Ayrıca çevre dostu ve daha ölçeklenebilir bir yapı sunar. Böylece daha fazla işlemi daha verimli bir şekilde gerçekleştirebilir.
PoS merkeziyetleşme riskini azaltır. PoW sisteminde pahalı madencilik donanımları ihtiyacı bulunmaktadır. Bu durum madencilik gücünün birkaç büyük varlıkta toplanmasına yol açabilir.
PoS ise bu süreci demokratikleştirir. Ağa katılmak için minimum miktarda Ether’e sahip olan herkesin katılımını mümkün kılar.
“The Merge” Ethereum için sürdürülebilir ve ölçeklenebilir bir gelecek adına atılmış önemli bir adım olmuştur.
Bir diğer önemli değişimi unutmamak gerekir: ABD Menkul Kıymetler ve Borsa Komisyonu (SEC) tarafından Ethereum ETF’lerinin onaylanması.
Bu onay, dijital varlıkların ana akım tarafından benimsenmesi yolunda büyük bir adım olarak değerlendiriliyor. Ether’i bir emtia olarak tanınmaya daha da yaklaştırıyor.
Bu ETF’ler, işlem gördükleri ilk gün, ilk 90 dakika içinde 361 milyon dolarlık etkileyici bir işlem hacmine ulaştı. Bu, piyasada güçlü bir ilgi ve yatırımcı güvenini ortaya koyuyor.
Ethereum ETF’lerinin onayı, yalnızca piyasa likiditesini artırmakla kalmıyor. Aynı zamanda hem bireysel hem de kurumsal yatırımcılar için yeni yatırım yolları açıyor.
Gelişmeler, Ethereum’un finansal alandaki konumunu daha da sağlamlaştırıyor. Dijital varlıkların geleneksel finans dünyasında daha geniş çapta benimsenmesine katkıda bulunuyor..
Ether (ETH) – Ethereum Para Birimi Nedir?
Ethereum Para Birimi Nedir? (ETH), kripto dünyasında rastgele dolaşan bir dijital token değil. Ethereum ağının can damarıdır.
Devrim niteliğindeki platformda gerçekleştirilen her işlem, akıllı sözleşme ve merkeziyetsiz uygulama (dApp) Ether sayesinde çalışır.
Ether’in rolü çok yönlüdür. Ethereum ağındaki her etkileşim, gas ücreti olarak bilinen bir işlem ücreti gerektirir. Bu ücret ETH ile ödenir. Gas ücretleri, Ethereum sisteminin sorunsuz çalışmasını sağlar. Ağı güvence altına alan ve işlemleri işleyen doğrulayıcıları ödüllendirir.
Ethereumla ilgileniyorsanız rehberimize göz atabilirsiniz: Ethereum Adlandırma Servisi NameChain Katman-2’yi Başlattı: Bilmeniz Gerekenler
Ethereum Nasıl Alınır ?
ETH göndermek ve almak, ilk başta karmaşık bir süreç gibi görünebilir. Ancak düşündüğünüzden daha basittir. ETH gönderdiğinizde, bir gas ücreti ödersiniz.
Ücret, işleminizi işleyen ağ doğrulayıcılarına verilen bir tür bahşiştir. Ücret, cüzdanınızdan otomatik olarak kesilir. Bu nedenle ayrı bir işlemle uğraşmanıza gerek yoktur.
Gas ücretlerini kontrol etmek için Etherscan gibi araçları kullanabilirsiniz. Etherscan, güncel gas fiyatlarını gerçek zamanlı olarak sunar. Ayrıca işleminizi yapmak için en uygun zamanı seçmenize yardımcı olur.
Etherscan sayesinde işlemlerinizi blockchainde takip edebilirsiniz. Seffaflık ve gönül rahatlığı sağlayabilirsiniz.
Gas ücretleri can sıkıcı gibi görünse de ağın güvenliği ve verimliliği için çok önemlidir. Spam işlemleri önler. Doğrulayıcıların adil bir şekilde ödüllendirilmesini sağlar.
Bir dApp ile etkileşimde bulunduğunuzda gas ücreti ödemeniz gerekir. ETH gönderirken de gas ücreti alınır. Akıllı sözleşme çalıştırıldığında küçük bir ETH gas ücreti ödenir. Bu, muazzam bir hesaplama gücüne erişim için ödenecek küçük bir bedeldir.
Staking’in Gücü
Ethereum’un Proof of Stake (PoS) geçişi ve EIP’ler gibi önemli gelişmelerle daha net hale geliyor. Doğrulayıcıların ETH’lerini teminat olarak yatırmasıyla ağ daha merkezi bir hale geldi.
Süreç, Ethereum ekosisteminin sağlığı ve kullanıcıların çıkarları arasında bir denge oluşturuyor. Doğrulayıcılar, yeni bloklar önermek ve doğrulamak için ETH’lerini teminat olarak yatırır. Bunun karşılığında ödüller kazanır.
Süreç yalnızca ağı güvence altına almakla kalmaz. Aynı zamanda doğrulayıcıların çıkarlarını Ethereum ekosisteminin sağlığıyla hizalar.
Bu sistem, ağın enerji tüketimini azaltırken katılımı da demokratikleştirir. Herkes, belirli bir miktar ETH’ye sahip olduğu sürece ağa katkıda bulunabilir. Hem ağın güvenliğini artırır hem de katılımcılar için kazançlı bir fırsat sunar.
Staking hakkında daha fazla bilgi edinmek isterseniz, En İyi Kripto Staking Platformları rehberimize göz atabilirsiniz.
EIP-1559: Oyun Değiştirici
EIP-1559’un tanıtılması, Ethereum’un ekonomik modeline yeni bir boyut kazandırdı. Artık her gas ücretinin bir kısmı yakılarak zamanla ETH’nin toplam arzı azaltılıyor.
Deflasyonist baskı, ağ kullanımının artmasıyla birlikte ETH’nin değerini artırmayı amaçlıyor. Hem uzun vadeli yatırımcıları hem de kullanıcıları ödüllendiriyor.
Özetle, Ether, Ethereum’un merkeziyetsiz geleceğini şekillendiren güç kaynağıdır. Esnek, vazgeçilmez ve dijital finansı yeniden tanımlamaya hazırdır.
Ethereum gelişmeye devam ederken, ETH bu dinamik ekosistemin nabzı olmaya devam edecektir. Yenilikleri destekleyecek, blockchain teknolojisinin geleceğini güvence altına alacaktır.
Son Yıllardaki Önemli EIP’ler
Ethereum, son yıllarda önemli gelişmeler kaydetti. Ethereum nedir sorusuna verilecek en iyi yanıt, onun bir blockchain platformu olduğu ve akıllı sözleşmelerle merkeziyetsiz uygulamalara olanak tanıdığıdır.
Ağın performansını artırmaya yönelik birçok EIP (Ethereum Improvement Proposal) sunuldu. Öneriler, ağın güvenliğini ve ölçeklenebilirliğini geliştirmeyi amaçladı.
EIP’ler, Ethereum’un ölçeklenebilir, güvenli ve verimli bir blockchain olarak gelişiminde kilit rol oynamaktadır.
- EIP-4844 (Proto-Danksharding): Bu öneri, veri kullanılabilirliği sorunlarını ele alarak özellikle Layer-2 (L2) ağlarının işlem maliyetlerini azaltmasına yardımcı olur. “Blobs” adı verilen yeni bir veri türü tanıtarak, verilerin geçici olarak zincir dışı depolanmasını sağlar. Depolama yükünü ve işlem ücretlerini önemli ölçüde düşürür. Öneri, daha kapsamlı bir ölçekleme çözümü olan Danksharding’e geçişte önemli bir basamak taşıdır.
- EIP-4895 (Shanghai Yükseltmesi): Nisan 2023’te Shanghai yükseltmesi hayata geçirildi. Bu yükseltmenin bir parçası olarak EIP-4895 uygulandı. EIP-4895, doğrulayıcıların Beacon Chain’de stake ettikleri ETH’lerini çekmesine olanak tanır. Güncelleme, Ethereum’un Proof of Stake (PoS) sistemine geçişinde kritik bir adımdır. Plan doğrulayıcıların stake ödüllerine erişmesini sağlar.
- EIP-1153 (Geçici Depolama Opcode’ları): Bu öneri, blockchaindeki kalıcı depolamayla ilişkili gas maliyetlerini önemli ölçüde azaltan geçici bir depolama yöntemi sunar. Veriler için geçici bir çalışma alanı sağlayarak akıllı sözleşme işlemlerini hızlandırır. İşlem ücretlerini düşürür.
- EIP-4788 (Beacon Block Root Commit): Beacon Chain ile Ethereum Sanal Makinesi (EVM) arasındaki iletişimi geliştirir. EIP, akıllı sözleşmelerin ağın durumuyla ilgili gerçek zamanlı bilgilere erişmesine olanak tanır. İyileştirme, özellikle staking hizmetleri ve zincirler arası uygulamalar için faydalıdır.
Rekabet Analizi
Ethereum’un mantığı nedir sorusunu cevaplandırabilmemiz için onu sektördeki diğer önemli oyuncularla karşılaştırmak büyük önem taşır.
Binance Smart Chain (BSC)
Binance Smart Chain, Binance tarafından başlatılan ve Ethereum’un en yakın rakiplerinden biri olan bir platformdur. Blockchainin gelecekteki etkilerini kavramak açısından önemlidir.
Ethereum, merkezi olmayan uygulamalar ve akıllı sözleşmeler çalıştırmak için kullanılan bir blockchain platformudur. BSC, yüksek işlem hızı ve düşük maliyetleriyle tanınır. Bu özellikleri, geliştiriciler ve kullanıcılar için cazip hale getirir.
BSC, işlemleri Ethereum’a kıyasla daha hızlı ve düşük maliyetle gerçekleştirebilir. Ethereum Sanal Makinesi (EVM) ile uyumlu olduğu için, geliştiriciler dApplarını BSC’ye kolayca taşıyabilir.
BSC’nin Binance tarafından kontrol edilmesi daha merkezi bir yapı oluşturur. Bu merkeziyet, güvenlik açıklarını artırır. Platformun sağlamlığını sorgulatır.
Cardano (ADA)
Cardano, araştırma odaklı geliştirme yaklaşımıyla tanınan önemli bir rakiptir. Ethereum’un kurucularından Charles Hoskinson tarafından hayata geçirilen Cardano, daha güvenli ve ölçeklenebilir bir platform sağlamayı hedefler.
Cardano’nun geliştirme süreci, hakemli araştırmalara dayanmaktadır. Platformun yüksek güvenlik ve güvenilirlik standartlarını sağlamasına yardımcı olur.
Ethereum’un geçiş yaptığı sisteme benzer şekilde, enerji açısından daha verimli bir Proof of Stake (PoS) konsensüs mekanizması kullanır.
Bununla birlikte, Cardano’nun katı araştırma yaklaşımı, yeni özelliklerin geliştirilmesini ve uygulanmasını yavaşlatabilir. Güçlü bir potansiyele sahiptir. Buna rağmen benimsenme oranı ve platform üzerindeki dApp sayısı bakımından Ethereum’un gerisinde kalmaktadır.
Ethereum’un güçlü yönlerini ve rakipler arasındaki konumunu artık daha iyi biliyoruz. Muhtemelen Ethereum ekosistemine nasıl dahil olacağınızı merak ediyorsunuzdur.
Ethereum nedir sorusuna cevap bulmak, Ether (ETH) kazanmanın yollarını öğrenmek, Ethereum ile etkileşim kurmanın ilk adımıdır.
Sıkça Sorulan Sorular
Ethereum nedir ? Bir para birimi midir ?
Ethereum, dünya çapında dAppların çalıştırılması için bir altyapıdır. Bir para birimi değil, bir platformdur. Ağın teşvik edilmesi için kullanılan para birimi ise Ether (ETH) olarak adlandırılır.
Bitcoin ile Ethereum arasındaki fark nedir ?
Bitcoin ile Ethereum arasındaki en büyük fark, Bitcoin’in parayı merkeziyetsizleştirmek için bir uygulama olarak kullanılmasıdır. Ethereum’un ise akıllı sözleşmeleri çalıştırmak ve temel olarak her şeyi merkeziyetsizleştirmek için bir platform olmasıdır.
Bitcoin ile Ethereum’u karşılaştırmak, elma ile portakalı kıyaslamak gibidir. Çünkü her ikisi de aynı amaca hizmet etmez. Her ikisinin de kripto para birimi olması nedeniyle aralarındaki küçük benzerliklerden yola çıkarak temel farklarını inceleyebiliriz.
- Toplam Arz – Bitcoin’in toplam arzı 21 milyon coin ile sınırlıdır. Ethereum’un arzında ise bir sınır yoktur.
- Hashing Algoritması – Bitcoin, SHA-256 algoritmasını kullanırken Ethereum, KECCAK-256 algoritmasını kullanır.
- Ortalama Blok Onay Süresi – Bitcoin’de blok süresi 10 dakikadır. Ethereum ise PoS (Proof of Stake) sistemine geçiş yapmıştır.
- Madencilik Donanımı – Bitcoin, ASIC cihazlarla madencilik yapılarak üretilir. Ethereum ise staking yöntemiyle güvence altına alınır.
- İlk Coin Dağıtımı – Bitcoin, her zaman madencilik tabanlı bir sistemdi. Ethereum ise bir ICO (Initial Coin Offering) ile dağıtılmıştır.
Ethereum Nasıl Oluşturulur?
“The Merge” ile Ethereum, PoS (Proof of Stake) sistemine geçerek Ether’in oluşturulma ve güvence altına alınma şeklini kökten değiştirdi. PoS sisteminde madenciler yerine blockchain, yeni bloklar önermek ve doğrulamakla sorumlu olan doğrulayıcılar bulunur.
PoS doğrulayıcıları, tuttukları ve teminat olarak “stake” etmeye hazır oldukları Ether miktarına göre seçilir. Bu stake edilen Ether, bir güvenlik teminatı işlevi görür. Doğrulayıcıların ağın çıkarlarına uygun şekilde hareket etmelerini sağlar.
Sonuç
Ethereum, açık kaynaklı ve merkeziyetsiz bir blockchain platformudur. Akıllı sözleşmeler ve merkezi olmayan uygulamaları (dApps) çalıştırmak için tasarlanmıştır. Yerel kripto para birimi Ether (ETH) ile işlem yapan Ethereum, finans, oyun, sağlık ve daha birçok sektörde devrim niteliğinde çözümler sunuyor.
Proof of Stake (PoS) sistemine geçişiyle birlikte enerji verimliliğini artıran Ethereum, kullanıcılarına sansüre dayanıklı, güvenli ve şeffaf bir dijital altyapı sağlar. Merkezi otoritelere duyulan ihtiyacı ortadan kaldırarak, dijital dünyada özgürlük ve esneklik sunmaktadır.
Özel Teşekkürler:
- Jimmy Song, akıllı sözleşmeler hakkındaki yazısı bu içeriği oluştururken büyük katkı sağladı.
- Nitzan Raber
Daha Fazla Bilgi İçin Bakınız : ENS Labs’in NameChain’e Bir Bakış – Ethereum Üzerindeki Layer-2 Çözümlerinden Biri
99Bitcoins, bağlı linklerimiz üzerinden yapılan yönlendirmelerden komisyon alabilir. Tüm önerilerimiz kapsamlı bir inceleme sürecinden geçmektedir.
Free Bitcoin Crash Course
Learn everything you need to know about Bitcoin in just 7 days. Daily videos sent straight to your inbox.