DePIN Coinleri – 2025 Yılında Takip Edilmesi Gereken Projeler
DePIN coinleri, blockchain teknolojisinin gelişimiyle ortaya çıkan yatırım ve kullanım alanıdır. Bu sistemler, “Decentralized Physical Infrastructure Networks” (Depin) olarak adlandırılmaktadır.
Fiziksel altyapıları blockchain ağına entegre ederek merkeziyetsizlik prensibini gerçek dünyaya taşıyor. Yatırımcılar ve teknoloji meraklıları için yeni fırsatlar sunan DePIN coinleri, gerçek kullanım alanlarda devrim yaratmaktadır.
DePIN, blockchain teknolojisini ve merkeziyetsizlik ilkelerini fiziksel sistemlere taşıyan, yükselen bir Web3 sektörü olarak dikkat çekiyor. Bu konsept, merkeziyetsizliğin avantajlarını yalnızca dijital alanlarla (DeFi ve NFT’ler gibi) sınırlı bırakmayarak, IoT (Nesnelerin İnterneti) gibi somut altyapılara genişletiyor.
DePIN projeleri, fiziksel altyapılarda otonom ve gerçek zamanlı etkileşimleri kolaylaştırmak için akıllı sözleşmeler ve blockchain gibi teknolojilerden faydalanıyor. Bu sayede, altyapılar daha uyumlu ve dinamik hale geliyor.
Bu yazımızda, DePIN coinlerinin ne olduğu, hangi projelerin öne çıktığı üzerine kapsamlı bir rehber sunacağız. Çok fazla bekletmeden öyleyse yazımıza geçelim.
Öne Çıkan Başlıklar
- Blockchain teknolojisinin desteğiyle, Merkeziyetsiz Fiziksel Altyapı Ağları (DePIN) fiziksel altyapıların inşa ve yönetim süreçlerini yeniden şekillendiriyor.
- DePIN kullanımı, altyapı inşa ve yönetimini önceki yöntemlere göre daha ekonomik ve verimli hale getiriyor.
- Ağa katkı sunarak kazanç sağlama imkanı: DePIN ile bireyler, kendi kaynaklarını ağa dahil ederek gelir elde edebilir ve ağın büyümesine katkıda bulunabilir.
- DePIN projelerinin yükselişi, bu umut vaat eden sektörde büyük bir büyüme dalgasını tetikledi.
- Yatırımcı ilgisi artıyor: Girişim sermayesindeki büyük artış ve sektörün gelecekteki potansiyeli sayesinde DePIN projelerine olan yatırım talepleri hızla artıyor.
- DePIN’in olası etki alanları: Eğlence, internet, haritalama teknolojisi, veri depolama, GPU render işlemleri, enerji gibi birçok sektörde büyük değişimlere yol açabilir.
En İyi DePIN Coinleri – Makale Özeti
DePIN (Merkeziyetsiz Fiziksel Altyapı Ağları), blockchain teknolojisini fiziksel sistemlerle entegre ederek hızlı bir büyüme sürecine hazırlanıyor. Bu sistemler, IoT, yenilenebilir enerji şebekeleri ve tedarik zincirleri gibi alanlarda etkili çözümler sunuyor.
Helium, Wicrypt, Render Network, BitTorrent, Filecoin, Arweave, Theta Network, MultiverseX, Ocean Protocol, Livepeer ve Storj gibi projeler, merkeziyetsiz yapılarıyla öne çıkıyor. Bu projeler, verimli ve şeffaf çözümler sunarak birçok sektörü dönüştürmeye devam ediyor.
DePIN Teknolojilerinin Ortaya Çıkışı
Bu yıl, Merkeziyetsiz Fiziksel Altyapı Ağları (DePIN) için bir dönüm noktası oldu. Üreticiler, blockchain teknolojisini gerçek dünya altyapılarıyla giderek daha fazla entegre etmeye başladı.
Şu anda 2,2 trilyon dolarlık bir piyasa değeri bulunan DePIN sektörünün, 2028 yılına kadar 3,5 trilyon dolara ulaşması bekleniyor. Pantera, Multicoin Capital ve Coinbase gibi şirketlerden gelen önemli girişim sermayesi yatırımları, DePIN coinleri ilgiyi açıkça ortaya koyuyor.
İlginin temel nedeni, DePIN’in altyapı sahipliğini yeniden tanımlama konusundaki devrimsel yaklaşımıdır.
DePIN, blockchain protokollerini ve kripto paraları kullanarak merkeziyetsiz altyapıların oluşturulmasını ve işletilmesini teşvik ederek büyük yenilik sunmaktadır. Önümüzdeki beş yıl içinde, dijital ve fiziksel alanlarda köklü dönüşümler gerçekleştirme potansiyeline sahiptir.
Blockchain teknolojisi başlangıçta Bitcoin ve diğer spekülatif dijital varlıklarla ilişkilendirilmekteydi. Ancak, DePIN’ler bu teknolojinin günlük yaşam üzerindeki potansiyel etkisini ortaya koyuyor.
Blockchain’in fiziksel sistemlerdeki uygulamaları şu avantajları sunuyor:
- Güvenlik, verimlilik ve şeffaflık: Yenilenebilir enerji şebekeleri ve tedarik zincirleri gibi sistemlerde özellikler artırılıyor.
- Doğruluk ve şeffaflık: Ürünlerin kökenini doğrulayan değiştirilemez kayıtlar sağlayarak sahtecilik önleniyor.
- Kaynaklara demokratik erişim: Eşler arası kaynak ticareti ile kullanıcıların kaynaklara kolay ve şeffaf şekilde ulaşması sağlanıyor.
Yenilenebilir enerjiyle entegrasyon, blockchainin çevresel etkisini azaltırken sürdürülebilir operasyonları destekliyor. Ayrıca merkeziyetsiz otonom organizasyonlar (DAO’lar) DePIN projelerinin yönetiminde paydaşlara kolektif karar alma süreci sunuyor.
Henüz gelişiminin başında olan DePIN, eşit katılım, şeffaflık ve paylaşılan sahiplik ilkelerini temel alıyor. Helium’un merkeziyetsiz internet erişimi ve Wicrypt’in tokenize edilmiş kablosuz altyapısı gibi erken örnekler, DePIN’in dönüştürücü gücünü gözler önüne seriyor.
Bu platformlar, bağlantıyı ve veri paylaşımını demokratikleştirerek uygun fiyatlı ve erişilebilir hizmetler sunuyor. Ek olarak DePIN coinleri, IoT cihazları arasında veri paylaşımını optimize etmektedir.
Elektrikli Araç Şarj Altyapısı: DePIN projeleri, merkeziyetsiz şarj ağları oluşturarak daha geniş bir erişim imkanı sağlıyor ve tekel risklerini azaltıyor.
Tedarik Zincirleri: Ürünlerin kökenini izlemek ve doğrulamak için güvenli bir yapı sunuyor.
Regülasyon engelleri ve kripto piyasasındaki fiyat dalgalanmaları gibi zorluklar devam etse de, sağlam protokoller ve doğru teşvik mekanizmaları bu sorunları çözebilir. DePIN nedir diye merak edenler, merkeziyetsiz fiziksel altyapı ağlarının işleyişini anlamaya çalışmalıdır.
DePIN Nedir? – Nasıl Çalışır?
Geleceğin blockchain altyapısında DePIN coinleri öncü bir rol oynayacaktır. Peki, DePIN teknolojisi tam olarak nasıl çalışıyor?
DePIN ağları, iletişim kuleleri ve sensörler gibi fiziksel varlıkları dijital düğümlerle entegre ederek verileri toplar ve merkeziyetsiz bir ekosistem oluşturur.
Halihazırda yerel hava durumu verileri toplamak, internet paylaşımı ve Google Maps benzeri verileri toplamak için DePIN projeleri kullanılmaktadır. Ayrıca, sanal dünyaları desteklemek için GPU gücü paylaşmak gibi amaçlarla veri toplayan DePIN projeleri de mevcuttur.
DePIN Ağlarının Temel Özellikleri
- Birbirine Bağlı Altyapı: DePIN ağları, fiziksel altyapı bileşenlerini merkeziyetsiz ağa bağlayarak verilerin verimli bir şekilde paylaşılmasını ve yönetilmesini sağlar.
- Blockchain Entegrasyonu: DePIN ağları, blockchain teknolojisini kullanarak fiziksel varlıkların yönetiminde şeffaflık, güvenlik, demokratikleşme ve değişmezlik sağlar.
- Merkeziyetsizlik: Merkezi otoriteler olmadan çalışan DePIN ağları, kontrolü katılımcılar arasında dağıtarak güvenilirliği ve dayanıklılığı artırır.
- Yapay Zeka Entegrasyonu: DePIN, yapay zeka alanındaki büyük enerji tüketimi sorunlarına çözüm getirebilecek potansiyele sahiptir. Merkeziyetsiz çözümleri kolaylaştırarak, yapay zeka sektöründe önemli iyileştirmelere katkıda bulunabilir. Kripto ve yapay zekanın nasıl birbirine fayda sağladığını merak ediyor musunuz? Bununla ilgili daha fazla bilgi için “Yapay Zeka Coinleri” makalemizi okuyabilirsiniz.
DePIN Coinleri Avantajları
DePIN teknolojisinin sunduğu faydalar nelerdir? DePIN, artırılmış verimlilik, gelişmiş güvenlik, ölçeklenebilirlik ve dayanıklılık gibi birçok avantaj sunmaktadır. Bu özellikler, DePIN’i farklı sektörlerde dönüştürücü bir çözüm haline getirir. Şimdi bunları daha ayrıntılı inceleyelim.
IoT’de DePIN Teknolojisi
- Artırılmış Verimlilik: DePIN, operasyonel süreçleri optimize ederek manuel müdahale ihtiyacını ve hataları azaltır. Bu, operasyonları daha verimli hale getirirken operasyonel maliyetleri önemli ölçüde düşürür.
- Operasyonların Optimize Edilmesi: DePIN, akıllı sözleşmeler aracılığıyla birçok operasyonel süreci otomatikleştirerek manuel müdahale ve hata riskini azaltır.
- Maliyet Azaltımı: Aracıları ortadan kaldırarak ve kaynak kullanımını optimize ederek operasyonel maliyetleri büyük ölçüde düşürür.
- Gerçek Zamanlı Veri Erişimi: Ağ genelinde anlık veri erişimi sağlayarak daha hızlı karar alma ve müdahale süreleri sunar.
Ölçeklenebilirlik: Ölçeklenebilirlik, neredeyse her blockchain ağının “Achilles Topuğu” olarak bilinir. Blockchain Trilemması, ölçeklenebilirlik, merkezsizlik ve güvenlik arasında bir denge kurma zorunluluğuna işaret eder. DePIN projeleri bu zorluğu aşmada yardımcı olabilir. DePIN coinleri, veri paylaşımı ve tedarik zinciri süreçlerini daha şeffaf hale getirmektedir.
- Modüler Mimari: DePIN ağları, modüler bileşenlerle tasarlanabilir.
- İnteroperabilite: Farklı sistemler ve ağlar arasında sorunsuz iletişim ve birlikte çalışabilirlik sağlar.
- Kaynak Optimizasyonu: Talebe dayalı dinamik kaynak tahsisi, altyapının verimli kullanımını garanti eder.
Dayanıklılık: Herhangi bir teknoloji için saldırılara karşı dayanıklılık öncelikli bir konudur. DePIN, bu riski azaltabilir.
- Hata Toleransı: Merkezi olmayan sistemler, bazı düğümler çevrimdışına geçse bile çalışmaya devam ederek tamamen çökme olasılığını azaltır.
- Felaket Kurtarma: Felaket durumunda, merkeziyetsiz yapı sayesinde hizmetlerin daha hızlı kurtarılması ve yeniden sağlanması mümkün olur.
Şeffaflık ve Güven: Dünyayı ileri taşımak için güvene ihtiyaç duyulduğu söylenmişti. Blockchain teknolojisi ise güven ihtiyacını ortadan kaldırmayı vaat etti ve bunu başardı. DePIN de bu temelin üzerine inşa ediliyor.
- Denetlenebilirlik: Tüm işlemler ve ağ üzerindeki değişiklikler blockchain üzerinde şeffaf bir şekilde kaydedilir.
- Kullanıcı Güveni: Artan şeffaflık, kullanıcılar ve paydaşlar arasında güven oluşturur.
Yenilik ve İş Birliği: DePIN, yenilikçi ve iş birliğine dayalı girişimleri nasıl teşvik edecek?
- Açık Kaynak Geliştirme: Geliştiricilerin mevcut altyapı üzerinde çalışmasına ve iyileştirmelerde iş birliği yapmasına olanak tanır.
- Topluluk Yönetimi: Topluluk odaklı karar alma süreçlerini mümkün kılar.
Çevresel Etki: Her teknolojik gelişimin olumsuz yanları vardır. Kripto madenciliği, çok fazla enerji tükettiği için eleştirilmiştir. CBECI’ye göre, Bitcoin madenciliğinin 2023’teki küresel elektrik tüketimi 67 TWh ile 240 TWh arasında değişmiştir ve ortalama tahmin 120 TWh’dir. Ek olarak, Bitcoin madenciliği yılda 77 kilotonun üzerinde elektronik atık üretir. Peki DePIN bu engeli nasıl aşacak?
- Verimli Kaynak Kullanımı: Fiziksel kaynakların kullanımını optimize ederek atıkları ve enerji tüketimini azaltır.
- Sürdürülebilir Uygulamalar: Şeffaf ve hesap verebilir süreçler aracılığıyla sürdürülebilir uygulamaları teşvik eder.
Esneklik ve Özelleştirme: DePIN, farklı sektörlerin ve uygulamaların ihtiyaçlarına uygun çerçeveler ve özel protokoller sunarak esneklik ve özelleştirme imkânı sağlar.
- Uyarlanabilir Çerçeve: Farklı sektörlerin ve uygulamaların özel ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde uyarlanabilir.
- Özel Protokoller: Özel protokoller ve standartların geliştirilmesini destekler.
DePIN Coinleri Potansiyel Kullanım Alanları
DePIN nedir ve neden önemlidir sorusu, özellikle teknoloji sektöründeki profesyonellerin ilgisini çekmektedir. DePIN coinleri, endüstrileri verimlilik, güvenlik ve şeffaflık açısından dönüştürerek geniş bir uygulama yelpazesi sunmaktadır.
Akıllı şehirlerden çevresel izlemeye kadar, bu merkeziyetsiz ağlar fiziksel altyapıyı yönetim şeklimizi değiştiriyor. Ayrıca, fiziksel altyapıyla nasıl etkileşimde bulunduğumuzu da yeniden şekillendiriyor.
Akıllı Şehirler: DePIN, trafik, enerji ve atık sistemlerini yönetmek ve optimize etmek için merkeziyetsiz çözümler sunarak akıllı şehirlerde devrim yaratır.
- Trafik Yönetimi: Araçlardan toplanan merkeziyetsiz veriler aracılığıyla trafik akışının gerçek zamanlı optimizasyonu.
- Enerji Şebekeleri: DePIN ile akıllı şebekeler, yenilenebilir enerji kaynaklarını entegre ederek arz ve talebi dengeler.
- Atık Yönetimi: Gerçek zamanlı verilerle rota ve zamanlama optimizasyonu sağlayan akıllı çöp kutuları ve atık toplama sistemleri.
Çevresel İzleme: DePIN, vahşi yaşam, hava kalitesi ve çevre koşullarının gerçek zamanlı takibi için merkeziyetsiz ağlar kurarak çevresel izlemeyi geliştirir.
- Vahşi Yaşam Takibi: Vatandaşların vahşi yaşamı izlemeye teşvik edilmesi için dağıtılmış takip cihazları.
- Orman Yangınlarının Önlenmesi: Riskli bölgelere yerleştirilen sensörlerle yangın belirtilerinin erken tespiti.
- Hava Kalitesi İzleme: Gerçek zamanlı veri sağlayan merkeziyetsiz hava kalitesi sensörleriyle kent sağlığı politikalarının iyileştirilmesi.
Telekomünikasyon: DePIN, doğal afetlere dayanıklı, kırsal bağlantıyı güçlendiren ve 5G altyapısını verimli bir şekilde dağıtan merkeziyetsiz ağ yönetimi ile telekomünikasyonu iyileştirir.
- Afet Dayanıklılığı: Doğal afetler sırasında çalışmaya devam eden güçlü iletişim ağları.
- Kırsal Bağlantı: Uzaktaki bölgelerde dijital uçurumu kapatmak için mesh ağlarının teşvik edilmesi.
- 5G Dağıtımı: Merkeziyetsiz koordinasyon yoluyla 5G altyapısının dağıtımı ve yönetiminin optimize edilmesi.
Enerji Yönetimi: DePIN, dağıtılmış kaynakların entegrasyonu, talep yanıtını kolaylaştırma ve yenilenebilir enerjinin eşler arası ticaretini mümkün kılarak enerji yönetimini optimize eder.
- Sanal Enerji Santralleri: Dağıtılmış enerji kaynaklarını sanal enerji santrallerine dönüştürerek şebeke istikrarını optimize etme.
- Talep Yanıtı: Gerçek zamanlı arz ve talep durumuna göre kullanıcıların enerji tüketimini ayarlamasını teşvik eden esnek bir şebeke oluşturma.
- Yenilenebilir Enerji Ticareti: Fazla yenilenebilir enerjinin eşler arası ticaretini kolaylaştırma.
Tedarik Zinciri Yönetimi: DePIN, ürün kökeninin merkeziyetsiz takibi, gerçek zamanlı envanter takibi ve lojistik koordinasyonunun iyileştirilmesi ile tedarik zinciri yönetimini geliştirir.
- Köken Takibi: Ürünlerin orijinalliğini ve kaynağını merkeziyetsiz takip ile garanti etme.
- Envanter Yönetimi: Atıkları azaltmak için envanter seviyelerinin gerçek zamanlı izlenmesi ve yönetilmesi.
- Lojistik Optimizasyonu: Merkeziyetsiz veri paylaşımı ve otomasyon yoluyla lojistik operasyonlarının koordinasyonunu geliştirme.
Sağlık: DePIN, tıbbi veri yönetimini güvence altına alarak, merkeziyetsiz tele-tıbbı mümkün kılar ve klinik denemelerin takibi ve doğrulanmasını iyileştirerek sağlık sektörünü dönüştürür.
- Tıbbi Veri Yönetimi: Merkeziyetsiz sistemler aracılığıyla tıbbi kayıtların güvenli ve özel yönetimi.
- Tele-Tıp: Uzaktan danışmanlık ve sağlık hizmetlerini kolaylaştıran merkeziyetsiz platformlar.
- Klinik Denemeler: Klinik deneme verilerinin merkeziyetsiz ağlar aracılığıyla takibi ve doğrulamasını geliştirme.
Tarım: DePIN, mahsul izleme, tedarik zinciri şeffaflığını artırma ve doğrudan çiftçiden tüketiciye işlemleri kolaylaştırarak tarımda ilerleme sağlar.
- Mahsul İzleme: Toprak sağlığı ve bitki büyümesi hakkında gerçek zamanlı veri sağlayan merkeziyetsiz sensörler.
- Tedarik Zinciri Şeffaflığı: Çiftlikten sofraya tarım tedarik zincirinde şeffaflık ve verimliliği garanti etme.
- Merkeziyetsiz Pazar Yerleri: Aracıyı ortadan kaldırarak çiftçi ile tüketici arasında doğrudan işlemleri kolaylaştırma.
Taşımacılık ve Lojistik: DePIN, filo yönetimi, otonom araçların koordinasyonu ve yük takibi ile taşımacılık ve lojistik sektörlerini optimize eder.
- Filo Yönetimi: Araç filolarının merkeziyetsiz takibi ve yönetimi ile rota ve bakım planlarının optimize edilmesi.
- Otonom Araçlar: Merkeziyetsiz ağlar aracılığıyla otonom araçların operasyonlarının koordinasyonu.
- Yük Yönetimi: Gerçek zamanlı veri paylaşımı ve otomasyon yoluyla yük sevkiyatlarının takibi ve koordinasyonunun geliştirilmesi.
Sektörün En İyi DePIN Coinleri
Bu makale, DePIN’lerin daha geniş kapsamlı etkilerine odaklandık. Piyasada sizler için titizlikle araştırma yaptık. İşte dikkat çeken bazı projelerin kısa bir özeti:
io.net: io.net (IO), makine öğrenimi mühendislerine ve yapay zeka geliştiricilerine merkeziyetsiz GPU ağı üzerinden uygun maliyetli ve ölçeklenebilir hesaplama gücü sunan platformdur. Bu ağ, bağımsız veri merkezleri, kripto madencileri ve diğer donanım ağları gibi atıl durumdaki GPU kaynaklarını bir araya getirmektedir.
Kullanıcıların yüksek performanslı hesaplama ihtiyaçlarını karşılamayı hedeflemektedir. Platform, kullanıcıların düşük gecikme süresiyle birlikte on binlerce GPU’dan oluşan kümeleri hızla oluşturabilmelerini sağlar. Bu sayede, geleneksel bulut hizmetlerine kıyasla %90’a varan maliyet tasarrufu sunmaktadır.
io.net’in yerel token’ı olan IO, ekosistem içinde ödeme aracı ve yönetişim gibi işlevlere sahiptir. Kullanıcılar, IO tokeni kullanarak ağdaki hizmetlerden yararlanabilir ve platformun gelişimine katkıda bulunabilirler.
Render Network: Render (RNDR) Ağı, 2016 yılında Jules Urbach tarafından başlatılan ve GPU işleme kaynaklarına erişimi demokratikleştiren bir eşler arası platformdur. Blockchain teknolojisini kullanarak, işleme hizmetlerine ihtiyaç duyan kullanıcılarla atıl durumdaki GPU’lara sahip olanları bir araya getirir.
Kullanılmayan GPU gücünün gelir elde edilebileceği küresel bir pazar oluşturmaktadır. Ağ, üç temel bileşenden oluşur: GPU hizmeti talep eden yaratıcılar, GPU sahiplerinden oluşan düğüm operatörleri, ve işleme yazılımı olan OctaneRender.
Yaratıcılar, işleme görevlerini ağ üzerinde sunar ve bu görevler, itibar ve kapasite gibi faktörlere bağlı olarak uygun GPU sağlayıcılarına atanır. Sağlayıcılar, görevleri tamamladıktan sonra doğrulama sürecinin ardından ödeme olarak Render token (RNDR) kazanır.
BitTorrent: BitTorrent, dosya indirme işlemleri için tasarlanmış bir internet transfer protokolüdür. Geleneksel protokoller olan HTTP ve FTP’nin aksine, dosyaları tek bir kaynaktan sırayla indirmek yerine, BitTorrent dağıtık bir yaklaşım kullanır.
İhtiyaç duyulan dosyaya sahip kullanıcıları birbirine bağlayarak, dosyayı aynı anda birden fazla kullanıcıdan parça parça indirir. Bu yöntem, indirme hızlarını önemli ölçüde artırır.
2000’li yılların ortalarında internet trafiğinin büyük bir kısmını oluşturmuş olsa da, streaming hizmetlerinin yükselişiyle birlikte popülaritesi azalmıştır. BitTorrent, 2018 yılında TRON tarafından satın alındı.
Yerel tokeni BTT kullanılarak kullanıcıların dosya paylaşmaya teşvik edildiği tamamen merkeziyetsiz bir dosya paylaşım platformuna dönüştü. Platform, Windows, Mac ve Android’i desteklerken, iOS desteği sunmamaktadır.
BitTorrent, tüm zamanların en yüksek fiyatının altında işlem görmesine rağmen, piyasa değeri, uzun vadede büyüme potansiyeline işaret etmektedir.
Filecoin: Filecoin, dağıtık bir bilgisayar ağı kullanarak verileri güvenli ve verimli şekilde depolamak ve geri almak için tasarlanmış merkeziyetsiz depolama ağıdır.
Kullanıcılar, bulut depolama alanı sunarak FIL token kazanır ve depolama alanına ihtiyaç duyanlar da FIL token ile ödeme yapar. Bu sayede sürdürülebilir, token odaklı bir ekosistem oluşturulur.
Filecoin, 2017’deki ön satışından bu yana, önemli fiyat dalgalanmaları yaşamıştır. Buna rağmen lider DePIN coinleri arasında kalmaya devam etmektedir.
Ağ, daha fazla depolama sağlayıcısını ekosisteme dahil etmeye ve diğer blockchain sistemleriyle birlikte çalışabilirliği artırmaya odaklanmaktadır. Filecoin’in misyonu ve yenilikleri, onu merkeziyetsiz depolama pazarında önemli bir oyuncu haline getirmektedir.
Arweave: Arweave, blockchain teknolojisini kullanarak kalıcı ve sürdürülebilir veri depolama sağlayan merkeziyetsiz bir depolama ağıdır. Arweave, uzun vadeli veri depolama zorluklarını çözmek amacıyla tasarlanmıştır.
Kullanıcıların verilerini kalıcı olarak saklamak için bir kez AR token ile ödeme yaptığı benzersiz bir ekonomik model sunuyor. Ağın yenilikçi blockweave teknolojisi, yalnızca rastgele bir veri parçasını doğrulayarak yeni bilgileri ekleyen düşük enerjili ve verimli bir depolama sağlar.
Geleneksel blok zincir yerine, 3 boyutlu bir veri ağı oluşturmaktadır. Web sayfalarının ve uygulamaların kalıcı olarak erişilebilir olduğu merkeziyetsiz bir internet versiyonu olan permawebi destekler.
Teknik ve ekonomik unsurları birleştiren Arweave, merkeziyetsiz depolama alanında öncü çözüm olarak kendini konumlandırmaktadır. DePIN nedir detaylı öğrenmek isteyenler, IoT ve enerji sektörü gibi kullanım alanlarını araştırabilir.
Theta Network: DePIN coinleri, merkezi sistemlerin verimsizliklerini ortadan kaldırmaktadır. Theta Network de bu coinlerden biridir. geleneksel içerik dağıtım ağlarının (CDN) karşılaştığı “son mil” teslimat problemini çözmeyi amaçlayan merkeziyetsiz bir eşler arası video akış platformudur.
Kullanıcıların fazla bant genişliklerini ve işlem kaynaklarını paylaşmaya teşvik etmektedir. Theta video akış kalitesini artırır ve merkezi veri merkezlerine olan bağımlılığı azaltır. Ağ, THETA (yönetişim ve staking için) ve TFUEL (operasyonlar ve ödüller için) olmak üzere çift token sistemiyle çalışır.
2018 yılında Mitch Liu ve Jieyi Long tarafından kurulan Theta, önemli ortaklıklar ve yatırımlar çekmiş olup, video akışı sektörüne özgü blockchain çözümü sunmaktadır.
MultiverseX (Eski adıyla Elrond): MultiverseX, en iyi DePIN coinleri arasında yüksek ölçeklenebilirlik, düşük işlem maliyetleri ve verimli enerji kullanımı sağlayan bir projedir. Saniyede 100.000 işleme kadar destek sunabilen bir blockchain protokolüdür.
Adaptive State Sharding ve Secure Proof of Stake (SPoS) konsensüs mekanizmaları kullanmaktadır. Bu sayede, merkeziyetsiz finans (DeFi), DePIN girişimleri ve Nesnelerin İnterneti (IoT) gibi alanlara çözüm sunar.
MultiverseX, ortalama $0.002 işlem maliyeti ile mikro işlemleri mümkün kılar. Ayrıca veri bütünlüğü için ZK (Zero-Knowledge) teknolojisinden faydalanır.
Yerel tokeni EGLD, staking, yönetişim ve işlem ücretleri için kullanılır. Son dönemde performansı beklentilerin altında kalmış olsa da, çevrimiçi ve çevrimdışı uygulamalar için sürdürülebilir blockchain çözümü sunmaktadır.
Ocean Protocol: Ocean Protocol, veri paylaşımını demokratikleştirip ekonomik kazanca dönüştürmek amacıyla merkeziyetsiz veri pazarı oluşturan blockchain tabanlı platformdur. Protokol, 2017 yılında kurulmuştur.
Veri sahiplerinin verilerini güvenli bir şekilde paylaşmasına ve datatoken kullanarak eşler arası bir yapıda gelir elde etmesine olanak tanır.
Örneğin, bir deniz yaşamı araştırma kuruluşu, su kalitesi ve popülasyon verilerini tokenize ederek OCEAN token ile bu verileri ilgilenen taraflara satabilir. Böylece veri sağlayıcılar için bir gelir akışı yaratır.
Ethereum üzerine inşa edilen Ocean Protocol, hassas alanlarda yapay zeka modellerinin geliştirilmesi için güvenli veri erişimini, mülkiyet haklarından ödün vermeden sağlamaktadır. Platformun ana bileşenleri arasında veri sağlayıcılar, tüketiciler ve Ocean Market bulunur. Ayrıca, veri gizliliğini koruyan hesaplamalar sunan Compute-to-Data özelliği ile dikkat çekmektedir.
Livepeer: En iyi DePın coinleri listemizde sırada Livepeer yer alıyor. Ethereum blockchain üzerine inşa edilmiş merkeziyetsiz bir video akış ağıdır. Uygulama geliştiricileri için daha hızlı ve düşük maliyetli video kodlama çözümleri sunmayı hedeflemektedir.
Proje, video kodlama ve barındırma için gereken hesaplama gücünü “video madencileri” olarak bilinen bir kullanıcı ağına dağıtmaktadır. Livepeer maliyetleri geleneksel sağlayıcılara kıyasla 50 kat daha düşürür.
Madenciler, GPU, CPU gücü ve bant genişliklerini paylaşarak katkıda bulunur ve karşılığında LPT token ile ödüllendirilir. Geliştiriciler ise Livepeer hizmetlerini LPT token kullanarak daha düşük maliyetle satın alır.
Livepeer’in merkeziyetsiz yapısı, herhangi bir kullanıcının düzenleyici (orchestrator) olarak işlem yapmasını ve hesaplama kaynakları sağlayarak LPT token kazanmasını sağlamaktadır.
Son bir yılda fiyatında %130 artış yaşanmasına rağmen, LPT token tüm zamanların en yüksek seviyesinin %87 altında işlem görmektedir. Piyasa değeri 340 milyon doların biraz altında yer almaktadır.
Storj: Storj, bağımsız düğümlerden oluşan küresel bir ağı kullanarak özel ve güvenli veri depolama çözümleri sunan merkeziyetsiz bir bulut depolama ağıdır. Storj, bireylerin kullanılmayan sabit disk alanlarını paylaşmasına olanak tanımaktadır.
Verileri şifreleyip daha küçük parçalara ayırır ve bu parçaları güvenlik ve yedeklilik sağlamak amacıyla farklı düğümlere dağıtır. Storj ağı kullanıcıları depolama hizmetleri için STORJ token ile ödeme yaparken, düğüm operatörleri de aynı token ile ödüllendirilir.
Proje, geleneksel bulut depolama hizmetlerine kıyasla daha maliyet etkin ve çevre dostu bir alternatif sunuyor. Token, 207 milyon dolarlık piyasa değeri ile tüm zamanların en yüksek fiyatının %87 altında işlem görmektedir. Storj son bir yılda fiyatında %49 artış göstererek güçlü bir fiyat ivmesi yakalamıştır.
Helium: Helium, Nesnelerin İnterneti (IoT) ve 5G gibi kablosuz ağları merkeziyetsiz bir yapıya kavuşturan bir ekosistem oluşturmak için blockchain teknolojisinden faydalanır. Ağ altyapısını ve ödülleri dağıtmak için Proof-of-Coverage (PoC) adı verilen benzersiz bir konsensüs mekanizması kullanır.
İki token sistemiyle çalışır: Helium Network Token (HNT), ağ yönetişimi, staking ve işlem ücretleri için kullanılmaktadır. Data Credits (DC) veri aktarım ücretleri için kullanılır.
Katılımcılar, Hotspot adı verilen cihazlar kurarak ağ kapsama alanı sağlar ve token ödülleri kazanır. Helium, Solana blockchain üzerine geçiş yaparak subDAO çerçevesine dahil olmuş ve özellikle mobil ağ sektöründe hızla büyümüştür.
DePIN Coinleri Yatırım Potansiyeli
Viyana merkezli araç paylaşım şirketi Eloop, 27 Haziran’da, Peaq Network ile iş birliği yapmıştır. 100 Tesla’yı blockchain tabanlı self-sovereign ID’ler kullanarak tokenize etti.
Peaq Network, Polkadot ağı üzerine inşa edilmiştir. Gerçekleştirilen blockchain entegrasyonu ile dijital ve fiziksel varlıkları birleştirerek şeffaflığı ve sahiplik haklarını artırmaktadır. Ayrıca Web3’ün ana akım benimsenmesini teşvik ediyor.
Geçtiğimiz yıl Almanya hükümeti tarafından desteklenen Bosch, IAA Mobility 2023 etkinliğinde dikkat çekici bir proje tanıttı. Peaq Network üzerinde moveID kullanan bu proje, eşler arası park etme ve şarj etme modeliyle blockchain tabanlı bir dijital mobilite çözümü sundu..
Güncel DePIN.Ninja verilerine göre, DePIN ekosistemi toplamda 1.546 projeden oluşuyor ve bu projelerin toplam piyasa değeri 80 milyar dolar seviyesinde. Ekosistem, farklı sektörleri kapsıyor:
- Bilgi İşlem: 250 proje
- Yapay Zeka (AI): 200 proje
- Kablosuz Teknolojiler: 100 proje
- Sensörler: 50 proje
- Enerji: 50 proje
- Hizmetler: 25 proje
CoinMarketCap (CMC) verileri, en iyi 10 DePIN coinleri ağırlıklı olarak yapay zeka, depolama ve bilgi işlem alanlarına odaklandığını gösteriyor. Buna rağmen, DePIN şu anda kripto piyasasında meme coinler, DeFi ve NFT’ler gibi sektörlere kıyasla daha küçük bir paya sahip.
Geleneksel IoT sektöründe, DePIN’in şu anda altı projesi 1 milyar doları aşan piyasa değerine sahip. Yüz milyonlarca dolarlık değere sahip 20’den fazla projesi bulunuyor.
Bu rakamlar, DePIN sektörünün kârlılık potansiyelinin yakın ve orta vadede 243 kat artış gösteriyor. Orta ve uzun vadede ise 400 kat artış gösterebileceğini ortaya koyuyor.
DePIN Coinleri Piyasasının Geleceği
Blockchain teknolojisinin yapay zeka (AI), makine öğrenimi (ML) ve Nesnelerin İnterneti (IoT) gibi sektörlerle entegrasyonu büyük bir yenilik sunuyor. Bu entegrasyon sayesinde, DePIN’ler (Decentralized Physical Infrastructure Networks) birçok endüstride büyük değişimlere öncülük ediyor.
Bu sistemler, merkeziyetsiz ağların gücünden faydalanarak yenilikçi çözümler sunuyor. Maliyet etkin, güvenilir ve etkili veri depolama çözümleri, DePIN’lerin en dikkat çekici avantajları arasında yer alıyor.
DePIN sektörüne girişim sermayesi dünyasından da önemli ölçüde yatırım yapılıyor. Önde gelen yatırım şirketleri sektördeki yenilikçi projelere yoğunlaşmış durumda.
Multicoin, Borderless, A16Z ve HTX Ventures gibi girişim sermayesi firmaları, DePIN sektörüne büyük yatırımlar yapmıştır. Bu firmalar, sağlam kullanım alanlarına sahip ve spekülatif unsurları minimum düzeyde olan projelere odaklanmaktadır.
Kablosuz ağlar alanında, DePIN’ler IoT cihazları için paylaşımlı platformlar oluşturuyor. Katılımcılar, kullanılmayan kaynaklarını paylaşarak ödüller kazanıyor. Böylelikle, daha kapsayıcı ve verimli bir ağ yapısı sunarak geleneksel yöntemlere güçlü bir alternatif sağlıyor.
Enerji sektöründe DePIN’ler, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımını teşvik ediyor ve merkeziyetsiz enerji paylaşımını mümkün kılıyor.
Katılımcılar, bataryalarından ya da yenilenebilir enerji kaynaklarından elde ettikleri fazla enerjiyi paylaşarak kripto para ödülleri kazanıyor. Ayrıca yalnızca sürdürülebilirliği desteklemekle kalmıyor, aynı zamanda katılımcılar için yeni gelir akışları da yaratıyor.
DePIN’lerin sağladığı bu yenilikçi çözümler, yalnızca kripto dünyasında değil, aynı zamanda geleneksel endüstrilerde de köklü değişimlere yol açabilir. Özellikle kablosuz ağlar ve enerji yönetimi gibi alanlardaki etkileri, bu teknolojinin benimsenmesini hızlandırarak sektörlerin geleceğini şekillendirebilir.
Sonuç
DePIN coinleri, blockchain teknolojisiyle fiziksel altyapıları birleştirerek merkeziyetsizlik prensibini gerçek dünyaya taşıyan bir sektördür. Helium, Filecoin ve Render Network gibi projeler, enerji, IoT, veri depolama gibi birçok alanda devrimsel çözümler sunmaktadır. D
ePIN sektörü, verimlilik, güvenlik ve sürdürülebilirlik açısından büyük bir potansiyele sahiptir. Yatırımcılar ve teknoloji meraklıları için fırsatlarla dolu bu alanda, gelecekteki yenilikler heyecan vericidir.
DePIN coinleri, blockchain teknolojisiyle fiziksel altyapıları entegre ederek IoT, enerji ve veri depolama gibi alanlarda devrim yaratıyor. Merkeziyetsiz yapılarıyla güvenilir, şeffaf ve ekonomik çözümler sunan DePIN projeleri, dijital ve fiziksel dünyayı bir araya getiriyor
Sıkça Sorulan Sorular
DePIN’i Diğer Kripto Teknolojilerinden Farklı Kılan Nedir?
Yeni Başlayanlar DePIN Projelerine Nasıl Yatırım Yapabilir?
DePIN Yatırımlarında Hangi Riskler Bulunuyor?
DePIN Kripto Projeleri Daha İyi Gizlilik ve Güvenlik Sağlayabilir mi?
Yaklaşan DePIN Projeleri Hakkında Daha Fazla Bilgi Nereden Bulunabilir?
Referanslar
Schulman, Aaron ve diğerleri. “Helium: Nesnelerin İnterneti için Merkeziyetsiz Bir Kablosuz Ağ.” California Üniversitesi, San Diego, https://cseweb.ucsd.edu/~schulman/docs/imc21-helium.pdf.
peaq. “Peaq Üzerinde 100 Tesla: ELOOP, Şeylerin Ekonomisine Araç Paylaşımını Getiriyor.” peaq, 25 Nisan 2023, https://www.peaq.network/blog/100-teslas-on-peaq-eloop-brings-car-sharing-to-the-economy-of-things.
“Analitik.” depin.ninja, https://www.depin.ninja/analytics.
CoinMarketCap. “DePIN.” CoinMarketCap, https://coinmarketcap.com/view/depin/.
HTX Research. “DePIN: Mevcut Durum ve Gelecek Perspektifleri.” Medium, https://htxresearch.medium.com/depin-current-state-and-prospects-ad6b1a59b3d4.
99Bitcoins, bağlı linklerimiz üzerinden yapılan yönlendirmelerden komisyon alabilir. Tüm önerilerimiz kapsamlı bir inceleme sürecinden geçmektedir.
Free Bitcoin Crash Course
Learn everything you need to know about Bitcoin in just 7 days. Daily videos sent straight to your inbox.
