Cardano ve Ethereum: Şu Anda Hangisi Daha İyi Bir Yatırım?

Ethereum mı yoksa Cardano mu daha iyi? Layer-1’lerin bu mücadelesinde ADA kripto ve ADA fiyatına yakından bakın, en iyi kripto yatırım seçeneği mi?

Ethereum’un elinde büyük bir sorun var ve bu sorun “C” harfiyle başlıyor ve üç heceli.

“Kalsiyum.” Ethereum’un kurucusu Vitalik Buterin’in buna daha fazla ihtiyacı var.

Adamı gördünüz mü? Bir zamanlar günde 20 dolardan daha azıyla beslendiği söylentisi vardı. Ben de bu düzene geçip para biriktirmeliyim.

Ethereum’un daha büyük bir sorunu var ve bu sorun “C” harfiyle başlıyor: Cardano – $ETH’nin en büyük rakiplerinden biri.

Bu iki kripto parayı karşı karşıya koyalım ve hangisinin üstün geldiğini görelim.

1. Raunt: Ethereum ve Cardano – Kurucular

Ethereum, başlangıçta beş kişi tarafından kuruldu ve daha sonra projeye üç ortak kurucu daha eklendi. Ancak bu orijinal ekipten biri, Cardano’nun kurucusu ve matematikçi Charles Hoskinson idi.

33 yaşındaki Hoskinson, gizemli bir karakter olarak bilinir. Matthew Leising’in Out of the Ether kitabında, diğer Ethereum kurucuları Charles’ı patolojik bir yalancı, sosyopat ve “kız arkadaşınızı onun yanında bırakmamanız gereken biri” olarak tanımlıyor.

Consensys ve Metamask’in kurucusu ve Ethereum’un ortak kurucularından biri olan Joe Lubin’e göre, Charles insanları kendisinin Satoshi Nakamoto olduğuna inandırmaya çalışmış ve Bitcoin’i icat ettiğini iddia eden e-postalar göstermiş. Charles, projeden altı ay içinde kovuldu.

Bugün bambaşka bir Charles Hoskinson görüyoruz. O, canlı, karizmatik bir karakter ve kripto topluluğunda (çoğunlukla) saygı gören biri olarak görünüyor.

Vitalik Buterin de oldukça farklı biri.

Gençlik yıllarında Bitcoin Magazine için yazılar yazan Buterin, Waterloo Üniversitesi’ni bırakıp dünyayı gezerek kripto para hakkında daha fazla bilgi edinmeye karar verdi.

Genç yaşlardan itibaren merkezileşmeden hoşlanmıyordu; favori oyunu World of Warcraft’ın, kendisinin ve topluluğun isteği dışında bir güncelleme yapması, bu durumu tetikledi. 2014 yılında Charles Hoskinson ve Dr. Gavin Wood’un (Polkadot’un yaratıcısı) yardımıyla, Ethereum ile programlanabilir para birimini hayata geçirdi.

“Eğer World of Warcraft Ethereum’a geçerse, tekrar oynamayı düşünebilirim.” — Vitalik Buterin

Tüm bu kültleşmiş takipçi kitlelerine rağmen, Vitalik ve Charles, kripto para dünyasındaki en tartışmalı figürlerden ikisi. İkisi arasında hala gerilim olduğu açık, çünkü yakın zamanda yaptıkları podcastlerde birbirlerini dolaylı olarak “olgunlaşmamış” olarak nitelendirdiler.

2. Raunt: Ethereum ve Cardano – Teknik Detaylar (Meraklıları İçin)

Ethereum’un 2024’teki Dencun yükseltmesi, Layer 2 depolama için devrim niteliğinde olan “blob space” özelliğini hayata geçirdi. Bu, işlem maliyetlerini 10 ila 100 kat azaltan bir gelişmeydi. Ölçeklenebilirlik için büyük bir başarı olsa da piyasa beklenen tepkiyi vermedi.Ethereum, %46,3’lük bir getiriyle Bitcoin’in %121,4’lük görkemli yükselişinin çok gerisinde kaldı.

2025 için Ethereum’un hedefinde Pectra yükseltmesi var. Bu güncelleme, daha keskin işlem hızları ve doğrulayıcılar arasında daha akıcı bir iletişim vadederek ağdaki rahatsız edici sorunları çözmeyi amaçlıyor. Ancak, bu yükseltmeler birikiyor olsa da, Ethereum acımasız bir blok zinciri yarışında rekabet ediyor ve bu yarışta ayakta kalmak mücadelenin yalnızca yarısı.

Cardano, 2024 yılını ekosistemini geliştirmekle, akıllı sözleşmelerini iyileştirmekle ve orta düzeyde kazançlar elde etmekle geçirdi. Ancak yüzeyin altında çatlaklar oluşmaya başladı ağ etkinliği düştü ve işlem hacimleri Aralık ayına kadar adeta bir uçurumdan yuvarlandı, bu da yatırımcı ilgisinde bir soğuma olduğuna işaret etti.

2025 için sıradaki hedef, merkeziyetsiz yönetişim oluşturmayı amaçlayan Plomin hard fork. Bu, adım adım bir oylama sistemiyle hayata geçirilecek ve merkezi kontrol olmadan çalışan bir blok zinciri yaratmaya yönelik büyük bir adım.

3. Raunt: Hangi Ekosistem Daha İyi?

Ethereum, piyasadaki en büyük kripto ekosistemine sahiptir ve binlerce altcoin, dApp, NFT ve DAI gibi oldukça güvenilir stablecoin’leri içerir.

İşte hızlı bir özet:

• DeFi: Uniswap, Aave, MakerDAO
• NFT’ler: Rarible, Opensea, CryptoKitties, CryptoPunks
• Oyunlar: Alien Worlds, Axie Infinity, Decentraland
• Araçlar: Metamask, Chainlink, VeChain, Brave Browser, DAI

Cardano’nun ekosistemi ivme kazanıyor ve bu alanda öncülüğü merkeziyetsiz bir borsa olan MinSwap üstleniyor. MinSwap, kullanıcıların Cardano blok zinciri üzerinde tokenleri doğrudan takas etmelerine olanak tanıyor ve aracıları ortadan kaldırıyor. UniSwap gibi düşünün, ama Cardano için.

Bunun yanı sıra, Liqwid Finance adlı merkeziyetsiz bir borç verme protokolü, Cardano’nun DeFi alanında dikkat çekiyor.

Cardano’yu özel kılan şey ise mimarisi. Settlement Layer (Yerleşim Katmanı) ADA işlemlerini yönetirken, Computation Layer (Hesaplama Katmanı) dApp’leri ve akıllı sözleşmeleri destekliyor. Bu yapı, ölçeklenebilirliği ve güvenliği artırıyor.

Ağın Ouroboros adlı proof-of-stake (hisse ispatı) konsensüsü, çevre dostu ve verimli bir motor sunuyor. Bunun üzerine, akademik olarak hakem değerlendirmesinden geçmiş kodlar ve deterministik genişletilmiş UTXO yapısı eklenince, ciddi kurumsal kullanım için inşa edilmiş bir platform ortaya çıkıyor.

Kazanan (Ölüm Vuruşu)

“Bir BMW’yi BMW yapan şey motoru değildir. Bu, bir parçadır ama tüm bir ekosisteme, tüm bir bütünlüğe ihtiyacınız var.”  Charles Hoskinson

Burada açık bir kazanan var. Ve bu Solana.

Şaka yapıyorum, üzgünüm. Ama bu şaka burada kalıyor!

İki yıl önce, Ethereum’un açık ara kazanan olduğunu söylerdim, ancak şimdi her iki platform da en merkeziyetsiz ve en verimli blok zinciri olma yolunda uzun vadeli bir oyun oynuyor.

Solana ve Sui gibi yeni oyuncular dikkat (ve pazar payı) çekerken, bu iki dev rakip, kısa vadeli kayıplar yerine uzun vadeli ödülün peşinde oldukları için buna pek aldırış etmiyor.

Bir kazanan seçmemiz gerekirse, bu hala Ethereum olurdu, ancak Cardano’nun 2025’te hızla farkı kapatacağı kesin.

Keşfedin: Ocak 2025 Kripto Piyasası İçin Ne Anlama Geliyor?