En son ne zaman dosyalarınızı nerede saklayacağınızı veya verilerinizin ne kadar güvende olduğunu ciddi şekilde düşündünüz? Büyük ihtimalle uzun zaman önce. Çoğumuz, verilerimizi saklamak için tercih ettiğimiz bulut çözümünü (ya da cihazımızın varsayılan hizmetini) kullanıyoruz ve bu verilerin bir anda kaybolabileceği gerçeğini hiç sorgulamıyoruz.
Aynı durum işletmeler için de geçerli. 2024 itibarıyla, Amazon Web Services (AWS) %31 pazar payı ile bulut sektörüne liderlik ederken, onu %20 ile Azure ve %12 ile Google Cloud takip ediyor. Sadece geçen yıl, bulut pazarı 60 milyar dolar büyüdü ve 2030 yılına kadar 1 trilyon dolara ulaşması bekleniyor. Bu büyümenin arkasındaki en büyük güç ise ChatGPT ve genel olarak yapay zeka trendi. Ancak bu büyüme, bulut depolama sistemleri üzerinde büyük bir baskı oluşturuyor.
Beklendiği gibi, AWS, Google ve Microsoft gibi devler bile yapay zekanın getirdiği yoğun bulut depolama talebine yetişmekte zorlandıklarını kabul etti. Bunun sebebi oldukça basit: Merkezi bulut sistemleri, yapay zekanın oluşturduğu devasa veri hacmini karşılamak için yeterince esnek ve dayanıklı değil.
Bunun da ötesinde, merkezi depolama sistemleri tek bir hata noktasına (single point of failure) sahip olma riski taşıyor, veri ihlalleri ve siber saldırılara açıklar. Üstelik, yaygın kanının aksine, bu büyük sağlayıcılar tarafından saklanan veriler kalıcı değildir. Ayrıca, merkezi sistemler manipülasyon, sansür ve önyargılara açık hale geliyor. Yapay zekanın hızla büyüdüğü bu dönemde, sadece birkaç şirketin büyük bir veri gücüne sahip olması, bu riskleri daha da artırıyor.
Merkezi Olmayan Çözümler: Yeni Bir Depolama Çağı
Neyse ki, merkezi bulut hizmetlerinin sınırlamaları, merkeziyetsiz sistemlerin yükselişini hızlandırdı. Merkeziyetsiz bulut hizmetleri, tek bir kuruluş yerine, bireylerin kendi makinelerinde düğümler (nodes) veya ağ geçitleri (gateways) çalıştırmasıyla işler. Kısacası, tek bir şirkete ait devasa veri merkezleri yerine, merkeziyetsiz bulut çözümleri, verilerini kullanan kişiler tarafından işletilen küresel bir ağ sunar.
Bu sistemin avantajları oldukça net. Merkeziyetsiz bulut çözümleri, tek hata noktası riskini ortadan kaldırırken, verilerin daha geniş bir ağa yayılması sayesinde güvenliği, gizliliği ve değiştirilemezliği artırır. AR.IO, Arweave blok zinciri üzerine inşa edilen merkeziyetsiz bulut ağı sayesinde, verileri kalıcı olarak saklayabilen dünyadaki ilk sistem olarak öne çıkıyor. Bu, bulut verilerinizin asla kaybolmayacağı veya değiştirilip manipüle edilemeyeceği anlamına geliyor.
Yeni Yapay Zeka Zorluklarına Uyum Sağlamak
Yapay zeka çözümlerinin yalnızca büyük miktarda eğitim verisine ihtiyacı yok. Kullanılabilir olmaları için sürekli geri bildirim almaları ve uzun süreler boyunca saklanması gereken verilere erişmeleri gerekiyor. Ayrıca, yapay zeka modellerinin hangi kararları neden verdiğini anlamak için kalıcı veri saklama büyük önem taşıyor.
Ancak mevcut depolama çözümleri bu yeni talepleri karşılamakta zorlanıyor. Depolama kapasitesini esnek bir şekilde ayarlamak, gerçek zamanlı veriyi hızlı bir şekilde işleyebilmek ve ölçeklenebilir bir sistem oluşturmak, merkezi depolama sistemleri için büyük bir problem.
AR.IO’nun Kalıcı Depolama Çözümü
Dünyanın ilk kalıcı bulut depolama ağı olan AR.IO, geleneksel merkezi sistemlere meydan okuyan girişimler arasında öne çıkıyor. Küresel olarak dağıtılmış ağı sayesinde, AR.IO yapay zeka için ölçeklenebilir bir depolama çözümü sunarken, aynı zamanda şeffaflık, doğrulama, çoğaltma ve kalıcı veri erişimi sağlıyor.
Bu sistemin temelinde Arweave blok zinciri bulunuyor. Arweave, merkeziyetsiz bir depolama ağı olan IPFS’nin (Interplanetary File System) bir alternatifi olarak geliştirildi. IPFS, merkeziyetsiz dosya depolamada önemli bir yenilik getirse de, teşvik mekanizması eksikliği nedeniyle dosyaların kalıcı olarak saklanamaması gibi sorunlar yaşadı. Arweave, blok zinciri teknolojisini kalıcı depolama ile birleştirerek sürdürülebilir ve güvenilir bir sistem sunuyor.
Ancak, doğrudan Arweave’e dosya yüklemek teknik bilgi gerektiriyor. AR.IO ve ArDrive uygulaması sayesinde, herkes için kullanımı kolay bir çözüm sunuluyor. ArDrive, Microsoft veya Google Drive kadar basit bir arayüze sahip, ancak değiştirilemez ve kalıcı bir sistem sunuyor. Üstelik, “bir kez öde, sonsuza kadar sakla” modeli sayesinde, abonelik ücreti ödeme derdi de ortadan kalkıyor. Kullanıcılar, Ethereum, Solana veya kredi kartı ile ödeme yapabiliyor.
AR.IO ayrıca veri erişimini ve depolamayı kolaylaştıran ağ geçitlerini işletiyor. Merkezi darboğazlar yaratmadan ekosistemi sürdürülebilir hale getirmek için $ARIO token’ı geliştirildi. Ağ geçidi operatörleri bu token’ı yatırarak hizmet sunuyor ve karşılığında ödüller kazanıyor. Kullanıcılar ise hizmet kalitesini artırmak için token’larını delegasyon yoluyla kullanabiliyor.
Bugün, 19 Mart Çarşamba günü, AR.IO’nun $ARIO token’ı, Gate.io borsasında listeleniyor. Bu sayede, AR.IO’nun ağ geçitleri ve alan adı sistemleri genişletilecek ve daha büyük bir kapasiteye ulaşması sağlanacak.
AR.IO, Yalnızca Yapay Zeka İçin Bir Bulut Değil
Kalıcı bir veri depolama çözümü olarak AR.IO, yapay zeka ürünlerinin sorunsuz çalışabilmesi için uzun vadeli veri sağlamakta kritik bir rol oynuyor. Merkeziyetsiz ve eşler arası bir altyapıya sahip olduğu için, merkezi sağlayıcıların ölçeklenme sorunlarına maruz kalmıyor ve tüm veri depolama sürecinde daha fazla şeffaflık sunuyor.
Ancak uzun vadeli veri saklama, yalnızca yapay zeka için değil, kültürümüzün korunması açısından da büyük önem taşıyor. Bugün hâlâ İskenderiye Kütüphanesi’nin yanışını konuşuyoruz, ancak internetin birçok köşesinde benzeri dijital yangınlar yaşanıyor ve farkına bile varmıyoruz.
“İnternette hiçbir şey silinmez” sözü bir efsaneden ibaret. 2023’te yaşanan Internet Archive kesintisi, bu gerçeği gözler önüne serdi. Bu devasa internet arşivi geçici olarak devre dışı kaldığında, milyarlarca arşivlenmiş web sayfasının kalıcı olarak kaybolabileceğine dair büyük bir korku oluştu.
Benzer şekilde, 2019 yılında MySpace, 2016’dan önceki tüm kayıtlarını tamamen kaybetti. Google ise yıllar içinde pek çok hizmetini kapattı ve bunlarla birlikte veriler de silindi. Öyle ki, Google’ın kapattığı servisleri takip etmek için “Google Mezarlığı” adında özel bir web sitesi bile oluşturuldu.
Gerçekten Kalıcı Bir İnternet Mümkün mü?
Pew Araştırma Merkezi’nin son raporuna göre, 2013 yılında var olan web sayfalarının %40’ı, 2024 itibarıyla artık erişilemez durumda. Elbette, bu sayfaların hepsi önemli olmayabilir, ancak haber kaynakları ve birincil kaynaklar da bu durumdan etkilenmeye başladı. Geçen yıl, haber sitelerinin %23’ü en az bir bozuk bağlantı içerirken, Wikipedia’daki makalelerin %54’ünde artık var olmayan sayfalara yönlendiren en az bir bağlantı bulundu.
AR.IO, bu sorunu (link çürümesi) kalıcı olarak çözüyor ve bizi gerçekten değiştirilemez bir internete yaklaştırıyor. AR.IO sayesinde, hiçbir şey silinmeyecek.
Ayrıca, şeffaf ve merkeziyetsiz dosya depolama, içerik üreticilerine hakları üzerinde daha fazla kontrol sağlarken, NFT sahipleri de sanat eserlerinin kaybolmasından endişe duymayacak. Mevcut sistem kapsamında en az 200 yıl boyunca bozulmadan saklanma garantisi sunan AR.IO, dijital verilerin hızla kaybolmasına karşı en etkili araçlardan biri olarak öne çıkıyor.
AR.IO, bireyler için önemli belgeleri güvenle saklamanın en güvenilir yollarından birini sunuyor. Geleneksel bulut sağlayıcılarında, verilerin yanlışlıkla sızdırılması veya bir güvenlik ihlali sonucu kaybolması riski her zaman var. Ancak AR.IO ile, verilerinizin asla değiştirilmeden ve kaybolmadan kalıcı olarak saklanacağından emin olabilirsiniz.
Ayrıca, paylaşılan belgeler için AR.IO, sansüre karşı bir doğruluk kaynağı oluşturuyor. Günümüzde, giderek daha fazla veriyi çevrimiçi ortamda saklıyoruz. Bu dijital dünyada, AR.IO, kullanıcıları merkezi devlerin kontrolünden kurtaran, şeffaf, güvenilir ve güvenli bir alternatif sunuyor.
KEŞFEDİN: Bu Mart Ayında Yeni Milyonerler Çıkacak: En İyi Yeni Kripto Paralar Hangileri?
Neden 99Bitcoins'e güvenebilirsiniz?
2013 yılında kurulan 99Bitcoins ekibi, Bitcoin'in ilk günlerinden beri kripto uzmanlarıdır.
Haftalık Araştırma
50+Uzman Katılımcılar
Aylık Okuyucular
2000+İncelenen Kripto Projeleri
XRP Fiyatı Düşüyor Yeni Dalgada Ne Oluyor?
Trojan 45 Milyon Dolar Hacme Ulaştı, Ancak Balinalar Bu Ucuz Kripto Botuna Yöneliyor
MIND of Pepe’de Geri Sayım Ön Satış Bitiyor, Talep Tarihi Belli Oldu
Solana ETF Umutları Ertelendi SEC’in Açıklaması Piyasada Etki Yarattı mı?
ETF Şoku Bile Durduramadı: XRP Fiyat Tahmini Uçuşta!
Hızlandırılmış Ücretsiz Bitcoin Kursu
- 100,000 öğrenci tarafından beğenildi
- 7 gün boyunca hergün e-posta
- Kısa ve eğitici; garantili!
