Bitcoin Runes Nedir – Bilmeniz Gereken Her Şey

Tarafından Seher Eroğlu

Son güncelleme: Oca 8, 2025

Co-author

Tarafından Muzaffer Guler

bitcoin runes nedir

Bitcoin Runes, Bitcoin yarılanma etkinliğiyle birlikte Bitcoin DeFi ve meme coin ekosisteminde büyük bir büyüme dalgası yaratmaya hazırlanıyor. Bitcoin Runes nedir? BRC-20’den farkı nedir? Ve Bitcoin ordinals için sırada ne var? Bu yazımızda bugün bu konulara değineceğiz.

Runes, dünyanın ilk blockchaini olan Bitcoin’i kullanarak yeni ve verimli bir değiştirilebilir token yeteneği sunmayı hedefliyor. Bu, Bitcoin için kritik bir gelişme. 

Bitcoin, son derece popüler bir ağdır ve piyasaya sürüldüğünden bu yana trilyonlarca dolarlık işlem gerçekleştirmiştir. Ancak, Ethereum veya BSC Chain gibi akıllı sözleşme tabanlı blockchain’lere kıyasla yetenek anlamında eksiklikler taşımaktadır. İyi haber şu ki, tüm bunlar değişiyor ve ağın işlevselliği Ordinals, BRC-20 ve şimdi de Runes ile hızla genişliyor.

2023 yılında Ordinals’ın piyasaya sürülmesi ve beklenmedik başarısı büyük bir ilgi topladı. 2024 Nisan ayında Runes protokolünün lansmanı, Bitcoin ağı için bir başka kritik dönüm noktası olma vaadi taşıyor.  Bu yazıda, Bitcoin Runes protokolü ve kripto ekosistemine olası etkilerini ele alacağız.

Bitcoin Runes Nedir?

Ethereum ve Tron gibi platformlar, ERC-20 veya TRC-10 gibi çeşitli token standartlarına sahiptir. Bu standartlardan en popüler olanları ERC-20 ve TRC-20’dir. Örneğin, Uniswap’ın UNI’si veya Chainlink’in LINK’i gibi büyük tokenler bu standartlara uygun şekilde çalışır.

Runes’i anlamanın en iyi yolu, Bitcoin tokenlerinin ihraç edilmesine rehberlik edecek yeni bir standardın devreye girmesi olarak düşünebilirsiniz.

Runes protokolü, değiştirilebilir tokenlerin doğrudan Bitcoin blockchaininde ihraç edilmesi için yeni bir standart sunmaktadır. Değiştirilebilir tokenler, para gibi değiştirilebilen veya transfer edilebilen varlıklardır.

Örneğin, Bitcoin’in yerel para birimi olan BTC, bir değiştirilebilir tokendir. Benzer şekilde, Ethereum için ETH, Litecoin için LTC gibi birçok örnek bulunmaktadır.

Yeni standart, mevcut BRC-20 standardı gibi çözümlere kıyasla Bitcoin üzerinde değiştirilebilir tokenlerıin daha verimli bir şekilde başlatılmasını sağlamayı amaçlamaktadır.

Runes protokolü, Bitcoin’in faydasını daha da genişletmeyi hedeflemektedir. Bu protokol, düşük sermayeli BTC bağlantılı projelerin daha basit ve daha verimli bir modelle oluşturulmasını ve ticaretinin yapılmasını kolaylaştırarak, BRC-20 tokenlarına kıyasla daha akıcı bir mekanizma sunmayı planlıyor.

BRC-20’lerde olduğu gibi, Runes de yeni tokenler oluşturmak için Bitcoin kullanacak ve ücretleri Bitcoin ile ödeyecek. Ancak, Runes’in blockchain mimarisinde kullanılan yöntem, önemli bir farklılık taşıyor.

Bitcoin’in kendisi gibi, Runes de bir hesap modeli yerine Harcanmamış İşlem Çıkışı (UTXO) modelini kullanır. Bitcoin Runes nedir, UTXO modeliyle nasıl çalışır? Bu model, Ethereum gibi bazı birinci katman blockchainlerde kullanılan hesap modelinden farklıdır.

Protokol üzerindeki çalışmalar devam etmekte olup, Bitcoin madencilik ödüllerini yarıya indireceği Nisan 2024’teki yarılanma etkinliğinden birkaç gün sonra lansmanı yapılması planlanıyor.

Bitcoin Runes’in Baş Geliştiricisi Kimdir?

Bitcoin geliştiricisi Casey Rodarmor, Eylül 2023’te Runes protokolünü önerdi. Rodarmor, BTC geliştirme topluluğunda tanınmış bir isimdir ve özellikle Ordinals protokolü üzerindeki çalışmalarıyla bilinir.

Bitcoin runes nedir

Rodarmor, Bitcoin üzerinde “NFT benzeri” varlıklar oluşturmayı sağlayan inscription teknolojisinin temelini atan Ordinals protokolünün mimarıdır. Bu çözüm, kullanıcıların varlıkları doğrudan Bitcoin ana ağına kazımalarına olanak tanır. Ancak Ordinals, ağda tıkanıklığa neden olduğu ve işlem ücretlerini artırdığı gerekçesiyle eleştirilmiştir.

Runes protokolü, ağ üzerinde minimal bir iz bırakmayı hedefleyen, basit ama verimli bir alternatif olarak tasarlandı. Casey Rodarmor’un sözleriyle, Runes bir “shitcoin” olmayacak; bunun yerine, Bitcoin üzerinde “shitcoin” yaratmak için bir şablon işlevi görecek.

Bitcoin üzerinde bir “shitcoin modeli” olarak adlandırılan Runes şu özelliklere sahip olacak:

  1. UTXO Modeli Kullanımı:
    Runes, Bitcoin’in Harcanmamış İşlem Çıkışı (UTXO) modelinden yararlanacak, ancak ağ tıkanıklığını en aza indirmeyi veya tamamen ortadan kaldırmayı hedefleyecek. Ağ tıkandığında işlem ücretleri genellikle artar; bu nedenle protokol bu sorunları hafifletmeyi amaçlıyor.
  2. Varlık Bilgilerinin Ayrıştırılması:
    Protokol, varlık bilgilerini Bitcoin ana ağından ayıracak şekilde yapılandırılacak. Ancak, bir varlığın tüm kritik verileri zincir üzerinde tutulmaya devam edecek.

Runes, Bitcoin ekosistemine esneklik kazandırmayı hedeflemektedir. Token yaratımı için daha basit, verimli bir yol sunarak ağın daha geniş bir kullanıcı kitlesi tarafından benimsenmesine katkı sağlayabilir.

Bitcoin Runes Nedir ve Bitcoin Ağı Üzerindeki Etkisi

Ordinals’ın başarısında olduğu gibi, Runes de Bitcoin ağına şu katkılarda bulunabilir:

  1. İnovasyonun Teşvik Edilmesi ve Çeşitlilik:
    Destekçilerine göre, Runes, Bitcoin ağı üzerinde daha çeşitli değiştirilebilir tokenların (stablecoin’ler ve diğerleri dahil) doğrudan başlatılmasını sağlayarak inovasyonu teşvik edecek. Bitcoin’in üstün ağ hash oranı, bu tokenların güvenliğini sağlama konusunda önemli bir rol oynayacak.
  2. Madenciler için Daha Yüksek Gelir:
    Eğer Runes benimsenirse, işlem ücretlerinden elde edilen gelir artabilir. Bu durum, özellikle Nisan 2024’teki yarılanma (halving) sonrası ödüllerin %50 azalacağı bir dönemde, bazı madencilik çiftlikleri için kurtarıcı bir etki yaratabilir.

Sonuç

Bitcoin Runes, Bitcoin ağının işlevselliğini genişleten ve kripto ekosistemine yeni bir soluk getiren bir protokol olarak dikkat çekiyor. Değiştirilebilir tokenlerin çıkarılmasını kolaylaştırması, daha verimli bir model sunmasıyla Runes protokolü kullanıcılar ve madenciler için önemli fırsatlar barındırıyor.

Özellikle Bitcoin yarılanması sonrası ağ üzerindeki etkilerinin daha belirgin hale gelmesi bekleniyor. Runes, Bitcoin’in yalnızca bir değer saklama aracı olmasının ötesine geçerek, kripto dünyasında daha geniş bir kullanım alanı bulmasına katkı sağlayacak.

Ayrıca, meme coin çılgınlığı gibi mevcut piyasa trendlerinden etkilenerek Bitcoin ağına olan ilgiyi artırabilir ve kullanıcıların yeni fırsatlar keşfetmesini sağlayabilir.

Runes’in yaklaşan lansmanı, Bitcoin’in işlevselliğini genişleten ve BTC DeFi ürünleri ile yeniliklere olanak tanıyan büyük bir adım olacak. Protokol, değiştirilebilir tokenların çıkarılmasını kolaylaştıracak, böylece Bitcoin ağı üzerinde zincir içi inovasyonu teşvik edecek ve daha fazla kullanıcı ile değer çekerek Bitcoin ekosistemini genişletecek.

Son aylarda meme coin pazarındaki işlem hacimlerinde yaşanan büyük artış göz önüne alındığında, Runes’in piyasaya sürülmesi, Bitcoin blockchaininde yeni bir shitcoin çılgınlığı dalgasını tetikleyebilir.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Bitcoin Runes nedir ve ne işe yarar?

Bitcoin Runes ile BRC-20 arasındaki fark nedir?

Bitcoin Runes’in madenciler üzerindeki etkisi ne olacak?

Runes protokolü hangi yenilikleri sunuyor?

Bitcoin Runes meme coin çılgınlığını nasıl etkiler?

Hızlandırılmış Ücretsiz Bitcoin Kursu

  • 100,000 öğrenci tarafından beğenildi
  • 7 gün boyunca hergün e-posta
  • Kısa ve eğitici; garantili!

Neden 99Bitcoins'e güvenebilirsiniz?

10+ Yıl

2013 yılında kurulan 99Bitcoins ekibi, Bitcoin'in ilk günlerinden beri kripto uzmanlarıdır.

90sa+

Haftalık Araştırma

50+

Uzman Katılımcılar

100k+

Aylık Okuyucular

2000+

İncelenen Kripto Projeleri

Disclaimer Icon
Uyarı
Kripto, yüksek riskli bir varlıktır. Bu makale bilgilendirme amaçlıdır; yatırım tavsiyesi içermez. Sermayenizin tamamını kaybedebilirsiniz. 99Bitcoins, bağlı linklerimiz üzerinden yapılan yönlendirmelerden komisyon alabilir. Tüm önerilerimiz kapsamlı bir inceleme sürecinden geçmektedir.
Seher Eroğlu
Seher Eroğlu

Kripto para ve blockchain sektöründe deneyimli bir içerik üreticisi olarak, merkeziyetsiz finans (DeFi), gerçek dünya varlıklarının tokenizasyonu (RWA) ve yapay zeka uygulamaları (AI) gibi alanlarda uzmanlaştım. Blockchain teknolojisinin gelişimini yakından takip ederken, sektörün inovasyonlarını doğru ve etkili bir şekilde aktarmaya... Daha Fazla Oku

başa dön